Ακούστε το άρθρο στο Spotify:
Της Σταματίας Καλλιβωκά
Η συμβίωση με μια ύπαρξη προερχόμενη από είδος διαφορετικό από αυτό από το οποίο εσύ προέρχεσαι, σε καθιστά περισσότερο επιρρεπή στην ανάπτυξη της επίγνωσης πως, τελικά, όλοι ζώα είμαστε και ζούμε στον ίδιο πλανήτη.
Άσε με λίγο να σου πω για τα ζώα. Τα ζώα νιώθουν. Τα ζώα επικοινωνούν. Αν νομίζεις πως ανήκεις στο μόνο είδος που επικοινωνεί, τότε είσαι γελασμένος. Ολόκληρες έρευνες έχουν γίνει για την επικοινωνία μεταξύ όντων που ανήκουν στο ίδιο είδος.
Για παράδειγμα, οι φάλαινες επικοινωνούν μεταξύ τους με ιδιαίτερους ήχους από πολλά χιλιόμετρα μακριά. Οι πιγκουίνοι αναγνωρίζουν μέσω ηχητικών κυμάτων τους συντρόφους και τα μικρά τους ανάμεσα σε πλήθος ομοίων τους. Όσο για τις μέλισσες, έχουν ολοκληρωμένη κοινωνική οργάνωση με συνοχή και επικοινωνουν μεταξύ τους μέσω κινήσεων και ήχων. Τα μυρμήγκια το ίδιο. Πας εσύ να συμμετάσχεις σε παρέλαση ή σε χορευτική παράσταση και κανείς αμάν να συντονιστείς με το υπόλοιπο πλήθος, ενώ για τα άλλα είδη αυτό είναι παιχνιδάκι. Πρώτη παρέλαση θα βγεις όταν θα είσαι παιδί, σε μύθους του Αισώπου. Άλλες παρελάσεις θα εντοπίσεις παρατηρώντας την φύση και τις δράσεις σε αυτήν. Αν ήσουν ψάρι, θα πήγαινες με το κοπάδι σου, αν ήσουν γλάρος, θα αναζητούσες την οικογένεια κράζοντας για να πορευτείτε μαζί.
Αν ήσουν άγριο πτηνό, θα έκανες ταξίδια ολόκληρα, ανάλογα με τις αλλαγές τους καιρού, όντας απόλυτα προσαρμοσμένος στο περιβάλλον σου, κάνοντας πολύ προσεκτικές φυσικές επιλογές. Αν ήσουν αιλουροειδές, θα κυνηγουσες και θα σκαρφάλωνες. Αν ήσουν θηλαστικό, θα φρόντιζες με στοργή το μικρό σου.
Είσαι, όμως, άνθρωπος. Έχεις εδραιώσει πολιτισμούς μέσα από μελέτη πολέμων και συμμετοχή σε διεκδικήσεις, τόσο κουλτούρας, όσο και εδαφών. Στο τέλος της αγχωτικής σου μέρας, γυρίζεις στο σπίτι και βλέπεις την γάτα σου να τεντώνεται και να χαμογελάει. Χαίρεται τόσο πολύ που σε βλέπει. Δεν την ενδιαφέρουν μόδες της σύγχρονης εποχής, θέλει μόνο λίγο φαγητό, λίγη ζεστασιά και παρέα.
Οικόσιτο ζώο που το επιλέξαμε, λέμε. Αν θες τη γνώμη μου, η γάτα μας διάλεξε, όσο εμείς εξακολουθούσαμε να πολεμάμε αντί να αγωνιζόμαστε, όσο απομακρυνόμασταν από το φυσικό περιβάλλον προκειμένου να δημιουργήσουμε τεχνητές πραγματικότητες που θα εξυπηρετούσαν το συμφέρον μας.
Οσο εμείς τα κάναμε όλα αυτά, η γάτα είτε τεντωνόταν, είτε κυνηγούσε. Αγωνιζόταν, κάνοντας φυσικές επιλογές. Μάθαινε να γίνεται φιλική με τους ανθρώπους, δεν την έκαναν εκείνοι έτσι. Ήταν προς όφελός της. Εξελικτικό.
Ας μάθουμε από τα άλλα είδη πριν τα θεωρήσουμε κατώτερά μας. Ας φερθούμε με σεβασμό, χωρίς να βλάπτουμε την φύση και τις φυσιολογικές διεργασίες προς όφελος της τσέπης και της επιθετικότητας.
Ωραίο δεν θα ήταν, αντί να εκνευρίζεσαι με τον γείτονα που θεωρεί εσένα και τις γάτες σου κατώτερους, να αγκαλιάσεις αυτό το πανέξυπνο ζώο; Ίσως μια μέρα να του μοιάσεις. Ποιος ξέρει…
