Ακούστε το άρθρο στο Spotify:
Μια ομάδα ερευνητών από ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια της Ισπανίας, σε συνεργασία με έναν συνάδελφό τους από την Πορτογαλία κι έναν από την Αυστρία, έφτασε στην ανακάλυψη μεγάλου αριθμού κρανίων ζώων, τα οποία είχαν τοποθετηθεί σε ισπανικό σπήλαιο από Νεάντερνταλ πριν από 40.000 χρόνια.
Στην εργασία που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Human Behavior, η ομάδα περιγράφει την τοποθεσία όπου βρέθηκαν τα κρανία, την κατάστασή τους και τις θεωρίες σχετικά με το γιατί αυτά τοποθετήθηκαν στη σπηλιά.
Το σπήλαιο Κουέβα Ντε Κουμπιέρτα (Cueva Des-Cubierta) που βρίσκεται στην περιοχή της Μαδρίτης στην Ισπανία, πρωτοανακαλύφθηκε το 1978. Έκτοτε, αρχαιολόγοι έχουν επισκεφθεί και μελετήσει το πολυεπίπεδο σπήλαιο, διότι κατέστη σαφές ότι ομάδες Νεάντερνταλ χρησιμοποιούσαν τον χώρο για τη διεξαγωγή τελετουργιών. Στο σπήλαιο έχουν βρεθεί οστά και εργαλεία, καθώς και τα λείψανα ενός παιδιού Νεάντερνταλ. Σ’ αυτή τη νέα μελέτη, οι ερευνητές ανέβηκαν στο τρίτο επίπεδο του σπηλαίου για να δουν αν το είχαν χρησιμοποιήσει οι Νεάντερταλ.
Βρέθηκαν πολλαπλά οστά ζώων διάσπαρτα στο δάπεδο, καθώς και μία ποικιλία κρανίων μεγάλων φυτοφάγων ζώων. Διαπιστώθηκε ότι τα κρανία είχαν αφαιρεθεί προσεκτικά από τα σώματα των ζώων και είχαν δεχθεί επεξεργασία με διάφορους τρόπους, όπως με διάφορα εργαλεία και, σε ορισμένες περιπτώσεις, και με φωτιά.
Ένα μοτίβο που παρατηρήθηκε μεταξύ των κρανίων ήταν η ύπαρξη προεξεχόντων χαρακτηριστικών, όπως τα κέρατα. Τα περισσότερα εκ των κρανίων ανήκαν σε βίσονες και σε ένα είδος αρχέγονων ταύρων με την ονομασία Άουροχς -είδος γνωστό και ως ούρος ή βους ο αρχέγονος. Ωστόσο, βρέθηκαν και 5 κρανία που ανήκαν σε αρσενικά ελάφια (που είχαν κέρατα) και δύο ρινόκερων. Ιδίως η ανακάλυψη των ρινόκερων αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη για τους ερευνητές, οι οποίοι επέλεξαν να ονομάσουν τον έναν εξ αυτών Ροζέντο, εμπνευσμένοι από το όνομα του διάσημου Ισπανού ροκ σταρ.
Η ομάδα σημείωσε στην εργασία που εκπόνησε ότι η εύρεση μιας τέτοιας συλλογής κρανίων υποδηλώνει ότι οι ομάδες Νεάντερταλ που τα έφεραν στο σπήλαιο είχαν κάτι άλλο κατά νου, πέραν της τροφής. Τα κρανία ήταν μεγάλα και βαριά και θα παρείχαν ελάχιστη τροφή, γεγονός που υποδηλώνει ότι η παρουσία τους στο σπήλαιο εξυπηρετούσε κάποιον άλλο σκοπό. Οι ερευνητές προτείνουν ότι μπορεί να αντιπροσώπευαν κυνηγετικά τρόπαια.
Η συμβολική χρήση που αποδίδεται στα κρανία που βρέθηκαν στο σπήλαιο Κουέβα Ντε Κουμπιέρτα, έχει να κάνει με το γεγονός ότι αρκετές μελέτες σε πιο σύγχρονες ομάδες κυνηγών και τροφοσυλλεκτών έδειξαν ότι το κεφάλι συνήθως το απέρριπταν και δεν το μετέφεραν στο μέρος διαβίωσής τους, εξαιτίας του μεγάλου βάρους και της λίγης τροφής που μπορούσε να παρέχει. Συνεπώς, υποδεικνύεται ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση η μεταφορά των κρανίων στο σπήλαιο δε σχετιζόταν με τη διαβίωση, αλλά αποτελούσε κάτι συμβολικό.
Παρ’ ολ’ αυτά, οι ερευνητές σημειώνουν, ακόμα, ότι μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί καμία άλλη τοποθεσία διαβίωσης Νεάντερνταλ που να σχετίζεται αποκλειστικά με συμβολική δραστηριότητα, όπως φαίνεται στο εν λόγω σπήλαιο. Κι επισημαίνουν ότι αυτό αποτελεί σημαντικό περιορισμό στην προσπάθειά τους να ερμηνεύσουν το είδος της δραστηριότητας με την οποία καταπιανόταν εκείνο το είδος Ανθρωπίδων στην περιοχή, καθώς δεν έχουν τη δυνατότητα σύγκρισης με άλλα δείγματα, κάτι που θεωρούν ότι θα ήταν πολύ χρήσιμο για την ερμηνεία της δραστηριότητας.
