Ακούστε το άρθρο στο Spotify:
Μία άκρως ενδιαφέρουσα επιστημονική έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 2019 στο PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences), το επίσημο, ακαδημαϊκό, διεπιστημονικό περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των Η.Π.Α. (NAS), στα πλαίσια της εξέτασης των ανατομικών διαφορών που παρατηρούνται ανάμεσα στους σκύλους και τους λύκους, διατύπωσε τη διαπίστωση ότι οι σκύλοι ανέπτυξαν προσφάτως έναν πολύ μικρό μυ στο πρόσωπό τους, ο οποίος τους επιτρέπει να ανασηκώνουν την περιοχή ανάμεσα στα φρύδια τους.
Παρότι οι σκύλοι και οι λύκοι είναι ήδη γνωστό ότι παρουσιάζουν σημαντικές και εκτεταμένες ομοιότητες ως προς το DNA τους, ο συγκεκριμένος μικροσκοπικός μυς διαπιστώθηκε ότι απουσιάζει τελείως απο την ανατομία των λύκων. Βάσει αυτού, υποδεικνύεται ότι οι σκύλοι απέκτησαν το συγκεκριμένο μυ, κατά τη διάρκεια της εξέλιξής τους, προκειμένου να επικοινωνούν αποδοτικότερα με τους ανθρώπους. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, ακόμα, το γεγονός ότι μια μελέτη που προηγήθηκε χρονικά της συγκεκριμένης, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι δείχνουν μια προτίμηση στη συναναστροφή με σκύλους που εκτελούν κάποιες συγκεκριμένες κινήσεις με τους μυς του προσώπου τους, και ιδιαίτερα εκείνη του “ανεβάσματος” των φρυδιών.
H Μπρίντζετ Μ. Γουόλερ, μία εκ των συγγραφέων της μελέτης, καθηγήτρια Εξελικτικής Ψυχολογίας και διευθύντρια του Κέντρου Εξελικτικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ πριν την ένταξή της στο Πανεπιστήμιο Νότινγκχαμ Τρεντ, δήλωσε: “Η συγκεκριμένη κίνηση (των φρυδιών) κάνει τα μάτια ενός σκύλου να φαίνονται μεγαλύτερα, κάνοντάς τα να μοιάζουν με αυτά ενός μικρού παιδιού. Επίσης, θα μπορούσε να μιμείται την κίνηση των μυών του προσώπου που κάνουν οι άνθρωποι όταν είναι λυπημένοι.”
Μια άλλη πρώιμη μελέτη, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα σκυλιά καταφυγίων που έκαναν τη συγκεκριμένη κίνηση με τους μυς του προσώπου τους, υιοθετήθηκαν και εντάχθηκαν στο νέο τους σπίτι πιο γρήγορα, εν συγκρίσει με εκείνα που δε χρησιμοποιούσαν τη συγκεκριμένη κίνηση τόσο συχνά. Σύμφωνα με τη Τζουλιάν Καμίνσκι, συγγραφέα της νέας μελέτης και μέλος του τμήματος Ψυχολογίας του Πόρτσμουθ, η κίνηση αυτή θα μπορούσε να έχει προκύψει μέσω της εξέλιξης των σκύλων, προκειμένου να ενισχύσει το δέσιμό τους με τους ανθρώπους. Η ίδια συμπληρώνει: “Η κίνηση AU101 (η ονομασία που έχει δοθεί στην κίνηση της περιοχής μεταξύ των φρυδιών στη διεθνή βιβλιογραφία) είναι υψηλής σημασίας, επειδή μπορεί να αποσπάσει μια φιλόστοργη ανταπόκριση από τους ανθρώπους, καθώς επίσης και να διαμορφώσει την εντύπωση ή τη ψευδαίσθηση μιας επικοινωνίας που μοιάζει με αυτή των ανθρώπων όταν επικοινωνούν μεταξύ τους.”
Επομένως, προκειμένου να καταστεί κατανοητό το εάν το συγκεκριμένο φυσικό χαρακτηριστικό επρόκειτο όντως για το αποτέλεσμα της εξέλιξης των σκύλων μέσω της εξημέρωσής τους από τους ανθρώπους, οι ερευνητές εξέτασαν τις ανατομικές διαφορές που παρατηρούνται μεταξύ σκύλων και λύκων, τους εξελικτικούς προκατόχους τους, καθώς και τις διαφορές της συμπεριφοράς, μεταξύ των δύο, κατά την επικοινωνία τους με τους ανθρώπους μέσω των κινήσεων του προσώπου.
Η λεπτομερής εξέταση δειγμάτων μαλακών ιστών, οδήγησε τους ερευνητές στην ανακάλυψη ότι αυτός ο μυς, η λατινική ονομασία του οποίου είναι anguli oculi medialis, σε ελεύθερη μετάφραση “εσωτερική γωνία του οφθαλμού”, και ο οποίος πρόκειται για έναν “ανυψωτικό” μυ, βάσει της κίνησης που δύναται να εκτελέσει και του σκοπού που εξυπηρετεί, παρατηρείται σχεδόν πάντα σε εξημερωμένα (απο τον άνθρωπο) σκυλιά, αλλά απουσιάζει σχεδόν ολοκληρωτικά από την ανατομία των λύκων. Ακολούθως, οι μελέτες που εστίασαν στη συμπεριφορά των δύο ζώων, συμπέραναν ότι οι σκύλοι παρήγαγαν την κίνηση AU101 σε σημαντικώς υψηλότερες εντάσεις και συχνότητα, συγκριτικά με τους λύκους.
“Η κίνηση της περιοχής μεταξύ των φρυδιών των σκύλων, εκτελείται από έναν μυ που δεν απαντάται με συνέπεια στον πλησιέστερο, ζωντανό συγγενή τους, το λύκο”, λέει η επικεφαλής ανατόμος της μελέτης, Άνν Μπάροους. “Αυτή αποτελεί μια εντυπωσιακή διαφορά για δύο είδη που χωρίστηκαν μόνο 33.000 χρόνια πριν από σήμερα, και πιστεύουμε ότι οι εξαιρετικά γρήγορες μεταβολές που παρατηρούνται στους μυς του προσώπου του σκύλου, ενδεχομένως να σχετίζονται άμεσα με την ενισχυμένη κοινωνική αλληλεπίδρασή τους με τους ανθρώπους.”
Έχει, συνεπώς, διατυπωθεί ήδη η υπόθεση ότι οι σκύλοι εξέλιξαν το συγκεκριμένο μυϊκό χαρακτηριστικό ως έναν τρόπο επιλεκτικής ενίσχυσης του δεσμού τους με τους ανθρώπους, οι οποίοι είτε συνειδητά, είτε ασυνείδητα, δείχνουν προτίμηση σε ζώα με το εν λόγω χαρακτηριστικό.
Ένα ακόμα συναρπαστικό στοιχείο σχετικά με την παρούσα μελέτη, είναι η ανίχνευση και ο προσδιορισμός μιας τέτοιας, ταχείας εξελικτικής αλλαγής μυϊκών ιστών. Κι αυτό, διότι τέτοιου είδους αλλαγές είναι εξαιρετικά δύσκολο έως αδύνατο να ανιχνευθούν σε απολιθώματα, εξαιτίας της δυσκολίας διατήρησης των μαλακών ιστών, εν αντιθέσει με τους σκληρούς ιστούς, όπως αποτελούν, λόγου χάριν, τα οστά, τα οποία όπως είναι αναμενόμενο διατηρούνται, κατά την απολίθωση, σε σημαντικώς υψηλότερα ποσοστά και συχνότητα. Παρ’ όλ’ αυτά, οι ερευνητές παρατήρησαν την αλλαγή και προέτειναν ότι πρόκειται για μια εξελικτική μεταβολή που πραγματοποιείται με ταχείς ρυθμούς, κατά τη διάρκεια μόλις 10 με 20 χιλιάδων ετών.
Προτεινόμενο σχετικό άρθρο: Συγκριτική ανατομία: Σκύλος και άνθρωπος
