Έξι νεαροί, ηλικίας από 11 έως 24 ετών, στέκονται απέναντι σε 32 κράτη ζητώντας λύσεις για την κλιματική αλλαγή.
Ειδικότερα, έξι νεαροί Πορτογάλοι καταθέτουν την Τετάρτη προσφυγή κατά 32 κρατών στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), επιδιώκοντας να ενισχυθεί η δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Οι ενάγοντες, ηλικίας από 11 έως 24 ετών, «θέλουν να υποχρεώσουν τα κράτη να μειώσουν τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου» και ζητούν από το κράτους τους αποτελεσματικά μέτρα για την κλιματική αλλαγή.
Οι νεαροί έζησαν από κοντά τις πυρκαγιές που κατέκαψαν εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα και οδήγησαν στον θάνατο τουλάχιστον 100 ανθρώπων στη χώρα τους το 2017. Αυτό ενίσχυσε την ευαισθητοποίησή τους και τους ώθησε να αναλάβουν δράση για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. «Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν καταφέρνουν να μας προστατεύσουν» υποστηρίζει ο Αντρέ Ολιβέιρα, 15 ετών, ένας εκ των έξι εναγόντων. «Και οι καύσωνες γίνονται όλο και πιο έντονοι», προσθέτει.
Συγκεκριμένα, οι ενάγοντες κατηγορούν τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς επίσης και τη Ρωσία, την Τουρκία, την Ελβετία, τη Νορβηγία και τη Βρετανία ότι δεν μειώνουν αρκετά τις εκπομπές τους αερίων του θερμοκηπίου, εκτιμώντας πως αυτό τροφοδοτεί την υπερθέρμανση και επηρεάζει τις συνθήκες διαβίωσης και την υγεία τους.
Οι έξι νεαροί Πορτογάλοι, από νομικής απόψεως, επικαλούνται παραβάσεις του «δικαιώματος στη ζωή» και του «δικαιώματος του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής», που έχουν εγγραφεί στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, σε ό,τι αφορά κυρίως τις διεθνείς δεσμεύσεις που έχουν περιληφθεί στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα το 2015.
Ο Τζέρι Λίστον, μέλος της βρετανικής μη κυβερνητικής οργάνωσης Global Legal Action Network (Glan) και δικηγόρος των εναγόντων, δήλωσε πως ελπίζει σε μια απόφαση από το ΕΔΔΑ «που θα είναι σαν μια υποχρεωτική συνθήκη που θα επιβληθεί από το Δικαστήριο» στα κράτη και θα τα υποχρεώνει να «επισπεύσουν τις προσπάθειές τους για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής».
«Από νομική άποψη, κάτι τέτοιο θα άλλαζε το “παιχνίδι”», εκτιμά ο ίδιος, αφού στην Ευρώπη, όπως και και σε άλλα μέρη του κόσμου, τα δικαστήρια καλούνται πλέον όλο και συχνότερα να αποφανθούν για την αδράνεια των κυβερνήσεων σε ό,τι έχει να κάνει με το κλίμα ή αναφορικά με τις πολιτικές των ρυπογόνων επιχειρήσεων.
Η προσφυγή των νεαρών για την κλιματική αλλαγή λαμβάνεται «πολύ σοβαρά»
Η προσφυγή των έξι Πορτογάλων λαμβάνεται «πολύ σοβαρά» στην έδρα του ΕΔΔΑ και θα συζητηθεί ενώπιον του πιο επίσημου σχήματος του Δικαστηρίου, του Τμήματος Ευρείας Σύνθεσης των 17 δικαστών, «κατά προτεραιότητα».
Πηγή που επικαλείται το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) σημειώνει πως η συγκεκριμένη πρόκειται για μια «μοναδική περίπτωση, κυρίως όσον αφορά «τον αριθμό των κρατών» που εγκαλούνται ή τους προβληματισμούς που προβάλλονται. Παρότι τα τελευταία χρόνια έχουν εκδοθεί πολλές σχετικές αποφάσεις, αυτή είναι η πρώτη φορά που το Δικαστήριο θα αποφανθεί ειδικά για την κλιματική αλλαγή.
Σε πρώτη φάση, το Δικαστήριο θα εξετάσει εάν θα προβεί στην αποδοχή της αγωγής, που περιλαμβάνει την τήρηση αυστηρών κριτηρίων για τα οποία πολλοί φάκελοι έχουν κατά το παρελθόν διαχωριστεί, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περιβαλλοντικού περιεχομένου. Στην υπόθεση των έξι Πορτογάλων, πάντως, το ζήτημα αναμένεται να εγείρει έντονες συζητήσεις.
Συνήθως το ΕΔΔΑ απαιτεί από τους ενάγοντες να έχουν εξαντλήσει όλα τα ένδικα μέσα ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων προτού στραφούν σε αυτό, αλλά εν προκειμένω οι ενάγοντες προσέφυγαν απευθείας στον θεσμό, υποστηρίζοντας πως η διεξαγωγή ξεχωριστών διαδικασιών για κάθε ένα από τα 32 κράτη θα αποτελούσε «υπερβολική και δυσανάλογη επιβάρυνση» για εκείνους.
Ο διευθυντής του Glan, Γκερόιντ Ο’Κουίν, δήλωσε πως «είναι ο Δαβίδ εναντίον του Γολιάθ», συμπληρώνοντας πως πρόκειται για μια υπόθεση που δεν έχει προηγούμενο ως προς το εύρος και τις συνέπειές της. Σε κάθε περίπτωση, εκτιμάται πως θα χρειαστεί να παρέλθουν αρκετοί μήνες μέχρι την έκδοση απόφασης.
Με πληροφορίες από AFP και ΑΠΕ-ΜΠΕ
