Ακούστε το άρθρο στο Spotify:

Με τον όρο ευθανασία εννοούμε έναν καλό θάνατο, όσο οξύμωρο κι αν ακούγεται αυτό. Πρόκειται για μια ιατρική πράξη που αποσκοπεί στο να θανατώσει ένα ζώο με τον πιο ανώδυνο τρόπο.

Πώς γίνεται η ευθανασία;

Συνήθως, γίνεται προ-νάρκωση στο ζωάκι για να είναι ήρεμο και χαλαρό. Έπειτα, ακολουθεί γενική αναισθησία, όμοια με αυτή που θα χρησιμοποιούσαμε πριν από μια χειρουργική επέμβαση, ίσως σε ελαφρώς μεγαλύτερες δόσεις. Σκοπός είναι να φτάσουμε το ζώο σε σημείο να χάσει πλήρως τις αισθήσεις του, ώστε να μην μπορεί να νιώσει πόνο. Στο τελικό βήμα της ευθανασίας, του χορηγείται φάρμακο που προκαλεί παύση της λειτουργίας των πνευμόνων και ανακοπή της καρδιάς.

Η ευθανασία πρόκειται για μία απόφαση που στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι εξαιρετικά δύσκολο να παρθεί, τόσο για τον ιδιοκτήτη του ζώου όσο και για τον κτηνίατρο. Είναι σημαντικό να είμαστε αποφασισμένοι όταν επιλέξουμε να πούμε αντίο για πάντα στο ζωάκι μας και, φυσικά, να το πράξουμε για τους σωστούς λόγους. Διαφορετικά, είναι πολύ πιθανό αργότερα να μας κυριεύσουν οι τύψεις και να μας «πνίγει» η σκέψη ότι δεν λάβαμε τη σωστή απόφαση.

Ο θάνατος είναι μέρος της ζωής. Είναι κάτι που συμβαίνει φυσιολογικά και κανείς δεν μπορεί να τον αποφύγει. Εμείς, ως άνθρωποι και κηδεμόνες κατοικίδιων, είμαστε υπεύθυνοι να παίρνουμε όλα τα δυνατά μέτρα προκειμένου τα ζώα μας να ζουν τη ζωή τους με αξιοπρέπεια, όπως το αξίζουν. Δυστυχώς, όταν παρουσιάζονται σοβαρές ασθένειες, τα ζώα μας σταματούν να απολαμβάνουν μια καλή ποιότητα ζωής, και τότε το μόνο ίσως που εμείς μπορούμε να κάνουμε για να τα απαλλάξουμε από μία κακή πλέον ζωή, είναι να φροντίσουμε να «φύγουν» ήρεμα, ανώδυνα και χωρίς ανησυχία ή πόνο.

Είναι αυτονόητο, ωστόσο, ότι σε καμία περίπτωση δεν καταφεύγουμε στην ευθανασία για να απαλλαγούμε από τις ευθύνες ενός γερασμένου ζώου ή ενός ζώου που νοσεί από μια ασθένεια που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί ιατρικά με επιμονή και υπομονή. Ούτε βέβαια επειδή βαρεθήκαμε το ζώο μας ή μας κούρασαν οι υποχρεώσεις που έρχονται μαζί του και που είναι λογικό ότι αυξάνονται όσο αυτό γερνά και ο οργανισμός του φθίνει. Ασφαλώς, αυτονόητο κι αυτό, αλλά η ευθανασία δεν αποτελεί λύση στο πρόβλημα των αδέσποτων ζώων. Είναι μια πράξη που τελείται αυστηρά και μόνο για να «φεύγουν» τα ζώα που δε μπορούν να ζήσουν πλέον μια ποιοτική ζωή, όχι για να μειώνεται ο πληθυσμός των ζώων που δεν είχαν την τύχη να τα αγκαλιάσει ένα σπίτι και να τα φροντίσει.

Πώς ξέρω ότι ήρθε η ώρα για ευθανασία;

Χωρίς καμία αμφιβολία, όλοι μας θέλουμε οι τετράποδοι φίλοι μας να ζήσουν μια μακρά και υγιή ζωή. Δυστυχώς, μερικές φορές, παρά τις προσπάθειές μας, τα ζωάκια μας αναπτύσσουν χρόνιες ή ανίατες ασθένειες που μπορεί να τους προκαλέσουν πόνο και ταλαιπωρία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ευθανασία μπορεί να είναι η πιο ανθρώπινη επιλογή για εκείνα. Αλλά πώς ξέρουμε πότε είναι καιρός να πούμε αντίο;

Η απόφαση για την ευθανασία ενός κατοικίδιου ζώου είναι μια βαθιά προσωπική απόφαση και δεν είναι ποτέ εύκολη. Είναι φυσιολογικό να νιώθουμε ενοχές, θλίψη ή ακόμη και θυμό όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αυτή τη δύσκολη απόφαση. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η ευθανασία είναι μια πράξη ανιδιοτελούς αγάπης και την παίρνουμε με σεβασμό προς το ζώο μας και την ποιότητα ζωής που του αξίζει και που θέλουμε να έχει. Είναι μια απόφαση που το μόνο που επιδιώκει είναι να γίνουν πιο εύκολα τα πράγματα για εκείνο και όχι για εμάς. Ποιός άνθρωπος ή ζώο θα ήθελε στο τέλος της ζωής του να πονά, να βασανίζεται και να υποφέρει;

Θεωρώντας δεδομένο ότι ο κτηνίατρός σας θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην απόφασή σας, το pet-in.gr σας παρουσιάζει ορισμένα σημάδια που δηλώνουν ότι ίσως η ώρα της ευθανασίας πλησιάζει.

1) Ποιότητα ζωής

Εξετάστε την ποιότητα ζωής του κατοικίδιου ζώου σας. Είναι ακόμα σε θέση να απολαμβάνει τις αγαπημένες του δραστηριότητες ή έχει σταματήσει να τρώει, να πίνει ή/και να παίζει; Φαίνεται να πονάει ή φαίνεται ληθαργικό και αδιάφορο για το περιβάλλον του; Εάν η ποιότητα ζωής του κατοικίδιου ζώου σας έχει μειωθεί σημαντικά, σε σημείο που πλέον δε θυμίζει ούτε στο ελάχιστον τον παλιό του, παιχνιδιάρικο και ευτυχισμένο εαυτό, ίσως ήρθε η ώρα να εξετάσετε το ενδεχόμενο της ευθανασίας.

2) Ανίατη ασθένεια

Εάν ο σκύλος σας έχει διαγνωστεί με μια ανίατη ασθένεια, όπως ο καρκίνος, και η κατάστασή του έχει επιδεινωθεί σε σημείο που τα συμπτώματά του δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με τα διαθέσιμα μέσα και θεραπείες, τότε η ευθανασία μπορεί να είναι η πιο ανθρώπινη και ώριμη επιλογή.

3) Ανίατοι τραυματισμοί

Σε περιπτώσεις σοβαρών και ανίατων τραυματισμών, όπως παράλυση, ακρωτηριασμός ή ανεπάρκεια οργάνων, το κατοικίδιο ζώο σας μπορεί να υποφέρει και να μην μπορεί να αναρρώσει. Σ’ αυτήν την περίπτωση, η ευθανασία ίσως να είναι το μόνο που μπορεί να το απαλλάξει από τον παρατεταμένο πόνο και την ταλαιπωρία.

4) Προβλήματα συμπεριφοράς

Η αποκαλούμενη «συμπεριφορική ευθανασία» αποτελεί μια ειδική κατηγορία ευθανασίας που επιλέγεται σε πολύ ειδικές περιπτώσεις. Τα σκυλιά είναι πιθανό να αναπτύξουν προβλήματα συμπεριφοράς που είναι αδύνατον να αντιμετωπιστούν με εκπαίδευση ή φαρμακευτική αγωγή. Εάν η συμπεριφορά του σκύλου σας έχει γίνει επιθετική ή επικίνδυνη, προκαλεί πρόβλημα στους γύρω του και στον εαυτό του και έχετε εξαντλήσει όλες τις υπάρχουσες επιλογές, η ευθανασία μπορεί να είναι η ασφαλέστερη επιλογή τόσο για εκείνον όσο και για τους άλλους. Θα αναφερθούμε εκτενέστερα στη συμπεριφορική ευθανασία σε μελλοντικό άρθρο, καθότι πρόκειται για ιδιαίτερη περίπτωση.

Τελικές σκέψεις

Η λήψη της απόφασης για την ευθανασία ενός κατοικίδιου ζώου δεν είναι ποτέ εύκολη και είναι σημαντικό να μη διστάσουμε να ζητήσουμε υποστήριξη από τους φίλους μας, την οικογένεια μας και τον κτηνίατρο. Ο κτηνίατρος μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε την κατάσταση του κατοικίδιου ζώου μας, να αξιολογήσει την ποιότητα ζωής του και να μας καθοδηγήσει στη διαδικασία της ευθανασίας. Ακόμα, παρότι δεν είναι ψυχολόγος, μπορεί να μας προσφέρει την υποστήριξη που χρειαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε την απώλεια του λατρεμένου μας φίλου.

Εν κατακλείδι, μολονότι δεν είναι ποτέ εύκολο να πάρουμε την απόφαση να κάνουμε ευθανασία στον σκυλάκο μας, μπορεί να είναι η πιο συμπονετική επιλογή όταν εκείνος υποφέρει και τίποτα άλλο πλέον δεν μπορεί να τον απαλλάξει από αυτό. Λαμβάνοντας υπόψη την ποιότητα ζωής του, την ανίατη ασθένεια, τους ανίατους τραυματισμούς και τα προβλήματα συμπεριφοράς, μπορούμε να λάβουμε μια ενημερωμένη και στοργική απόφαση που τοποθετεί πάνω απ’ όλα την ευημερία του κατοικίδιου ζώου μας.

Να θυμάστε: όσο κι αν πονά για εμάς, όσο κι αν μας βασανίζει η σκέψη ότι αποχωριζόμαστε έναν φίλο ζωής, η ευθανασία πρόκειται για μία ακλόνητη απόδειξη της αγάπης και του σεβασμού που τρέφουμε για το ζωάκι μας. Είναι αυτό που αποδεικνύει ότι θέλουμε το καλύτερο για εκείνο, ακόμα και στις τελευταίες του στιγμές, ότι το αγαπάμε και το σεβόμαστε και, το σημαντικότερο, ότι είμαστε πρόθυμοι να πάρουμε την καλύτερη απόφαση για εκείνο, ακόμα κι αν γνωρίζουμε ότι η απώλειά του θα μας πονέσει και θα μας πονά κάθε φορά που θα λαχταρούμε μια ακόμη αγκαλιά, μια τελευταία βόλτα ή απλώς τη σιωπηλή παρέα του στον καναπέ. Ο σκύλος μας απέδειξε την ανιδιοτελή του αγάπη από την πρώτη στιγμή, μέχρι και την τελευταία του. Στην ευθανασία, είναι η δική μας σειρά να αποδείξουμε το ίδιο απ’ την πλευρά μας, λαμβάνοντας την απόφαση που εκείνος θα έπαιρνε, εάν μπορούσε, για τον εαυτό του.