Η εντυπωσιακή γενετική και συμπεριφορική ποικιλομορφία που παρατηρείται ανάμεσα στις διάφορες ράτσες σκύλων παρέχει μια μοναδική ευκαιρία για να διερευνηθεί η κληρονομικότητα γνωστικών χαρακτηριστικών. Γνωστικά χαρακτηριστικά όπως είναι η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, η κοινωνική γνώση, ο ανασταλτικός έλεγχος και η μνήμη. Προηγούμενες μελέτες είχαν επικεντρωθεί στις γνωστικές διαφορές μεταξύ ομάδων ρατσών, με αποτέλεσμα οι πληροφορίες για μεμονωμένες ράτσες να είναι ελάχιστες. Ως εκ τούτου, τα ευρήματα είναι συχνά αντιφατικά και ασυνεπή.
Νέα ερευνητική εργασία που δημοσιεύθηκε στις 29 Δεκεμβρίου στο επιστημονικό περιοδικό ελεύθερης πρόσβασης “Scientific Reports” έθεσε ως στόχο να παραθέσει σαφέστερες πληροφορίες σχετικά με τις διαφορές των γνωστικών χαρακτηριστικών που παρατηρούνται ανάμεσα σε διάφορες ράτσες σκύλων.
Μια ομάδα ερευνητών που συνεργάζεται με διάφορα ιδρύματα στη Φινλανδία χρησιμοποίησε μια ποικιλία τυποποιημένων δοκιμασιών που συνδυάστηκαν σ’ έναν συσσωρευτή, προκειμένου να εξεταστεί ποια ράτσα σκύλου είναι συνολικά η πιο έξυπνη. Στη μελέτη συμμετείχαν περισσότεροι από 1000 σκύλους που αντιπροσώπευαν 13 διαφορετικές ράτσες.
Προηγούμενες έρευνες, καθώς και πληθώρα ανεπίσημων στοιχείων, έχουν οδηγήσει στο να χαρακτηρισθούν διάφορες ράτσες ως οι πιο έξυπνες, όμως εξακολουθούσε να κρίνεται αναγκαία μια πραγματική και εμπεριστατωμένη επιστημονική αξιολόγηση, προκειμένου να ανακηρυχθεί η νικήτρια ράτσα.
Η νέα έρευνα
Η εργασία της ομάδας περιελάμβανε την αξιολόγηση τυποποιημένων δοκιμασιών που χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση διαφόρων ειδών νοημοσύνης σε διαφορετικά είδη ζώων. Τελικά, επιλέχθηκε μια δοκιμή με τη χρήση ενός συσσωρευτή (μπαταρίας), γνωστή ως “smartDOG”, η οποία είχε αναπτυχθεί από την Κατρίνα Τίρα, ένα από τα μέλη της ερευνητικής ομάδας.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα σκυλιά που επιλέχθηκαν έπρεπε να ενδιαφέρονται να εργαστούν για την τροφή τους και να μην είναι υπερβολικά επιθετικά προς τους ανθρώπους. Επιλέχθηκαν σκύλοι μεταξύ ενός και οκτώ ετών, διότι τα γνωστικά χαρακτηριστικά μπορεί να μην έχουν αναπτυχθεί πλήρως στα νεότερα σκυλιά, ενώ τα μεγαλύτερα σκυλιά μπορεί να παρουσιάζουν γνωστική «έκπτωση».
Η δοκιμή περιελάμβανε τη μέτρηση πολύ διαφορετικών ειδών νοημοσύνης, από την επίλυση χωρικών προβλημάτων μέχρι δοκιμές γνωστικών ικανοτήτων, τον έλεγχο των παρορμήσεων, καθώς και την ικανότητα των σκύλων να “διαβάζουν” τις ανθρώπινες κινήσεις και χειρονομίες και να ανταποκρίνονται κατάλληλα. Επίσης, ορισμένες από τις δοκιμασίες αφορούσαν τη μνήμη και την ικανότητα μίμησης μιας δεδομένης συμπεριφοράς. Μια εκ των δοκιμασιών περιελάμβανε την παρατήρηση των συνθηκών υπό τις οποίες ένας σκύλος θα ζητούσε βοήθεια από τον εκπαιδευτή του για ένα πρόβλημα που θα αντιλαμβανόταν ότι δεν είναι ικανός να λύσει.
Εν συνεχεία, οι ερευνητές εξέτασαν τα αποτελέσματα διαφόρων ερευνητικών εργασιών που αποσκοπούσαν στην αξιολόγηση της νοημοσύνης διαφόρων φυλών και βασίστηκαν, επίσης, σε κάποιο βαθμό και στη φήμη. Τα Μπόρντερ Κόλεϊ και τα Γερμανικά Ποιμενικά, για παράδειγμα, θεωρούνται εξαιρετικά ευφυείς ράτσες.
Οι ερευνητές υπέβαλλαν τα σκυλιά της κάθε ράτσας από τις συνολικά 13 που συμμετείχαν σε όλες τις δοκιμασίες, οι οποίες προφανώς περιελάμβαναν βαθμολόγηση.Έπειτα, υπολόγισαν το μέσο όρο των βαθμολογιών και η φυλή που συγκέντρωσε την υψηλότερη συνολική βαθμολογία ανακηρύχθηκε νικήτρια.
Τα αποτελέσματα
Κατά την εξέταση των αποτελεσμάτων, διαπιστώθηκε ότι οι σκύλοι που αναμενόταν να καταταγούν υψηλά σε νοημοσύνη, είχαν τις αναμενόμενες επιδόσεις. Παρ’ όλ’ αυτά, ο νικητής προκάλεσε έκπληξη. Αποδείχθηκε ότι ήταν ο Βελγικός Ποιμενικός, ράτσα γνωστή και ως Μαλινουά, ο οποίος πρόκειται για σκύλος που μοιάζει πολύ με Γερμανικό Ποιμενικό και χρησιμοποιείται συχνά ως σκύλος φύλαξης, ανίχνευσης ή ως αστυνομικός σκύλος. Συγκεκριμένα, τα Μαλινουά ξεχώρισαν στο να αντιλαμβάνονται τις ανθρώπινες χειρονομίες και στην αποφυγή εμποδίων, ενώ στην κατατάχθηκαν στην πέμπτη θέση αναφορικά με την ικανότητά τους να ζουν με ανεξαρτησία. Την τρίτη θέση κατέλαβαν τα Χόβαβαρτ, μια σχετικά νέα φυλή με χώρα προέλευσης τη Γερμανία.
Οι ερευνητές σημείωσαν στην εργασία τους ότι εντόπισαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των επιμέρους φυλών σκύλων στις 5 από τις συνολικά 7 δοκιμασίες στις οποίες εκείνοι υποβλήθηκαν, καθώς και ότι οι διαφορές σχετίζονταν με την κοινωνική γνώση, την επιμονή, τον ανασταλτικό έλεγχο, δηλαδή την ικανότητα ελέγχου της συμπεριφοράς και την καταστολή των αυτοματοποιημένων αντιδράσεων, αλλά και με την ικανότητα επίλυσης χωρικών προβλημάτων. Επιπλέον, ανέφεραν διαφορές στα επίπεδα δραστηριότητας μεταξύ των ρατσών, τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν και συμπεριφέρονται σ’ έναν άγνωστο άνθρωπο και στη συμπεριφορά τους όταν εξερευνούν ένα νέο περιβάλλον, ενώ αντιθέτως δεν παρατηρήθηκαν διαφορές στη βραχυπρόθεσμη μνήμη και τη λογική σκέψη.
Εν κατακλείδι, τα αποτελέσματα της παρούσας εργασίας παρέχουν μια πληρέστερη εικόνα αναφορικά με την τυπική ή αναμενόμενη συμπεριφορά σ’ ένα σκύλο ανάλογα με τη ράτσα στην οποία ανήκει, ενώ συνιστά και μια από τις πρώτες προσπάθειες να προσεγγιστεί το ζήτημα συγκρίνοντας μεμονωμένες ράτσες μεταξύ τους.
Πηγή – ερευνητική εργασία: “Breed differences in social cognition, inhibitory control, and spatial problem-solving ability in the domestic dog (Canis familiaris)”
