Η Σουηδία έχει ξεκινήσει το μεγαλύτερο κυνήγι λύκων στην πρόσφατη ιστορία της, ενώ οι ακτιβιστές των Πρασίνων φωνάζουν ότι η μαζική θανάτωση σημαίνει «καταστροφή» για τις προσπάθειες διατήρησης της φύσης.
Η Σουηδία έχει ξεκινήσει το μεγαλύτερο κυνήγι λύκων στην πρόσφατη ιστορία της, προκαλώντας την αντίδραση των ακτιβιστών της «πράσινης εκστρατείας», διακινδυνεύοντας νομική διαμάχη με τις Βρυξέλλες.
Η εγκεκριμένη από την κυβέρνηση σφαγή, η οποία ξεκίνησε τη Δευτέρα και προορίζεται να διαρκέσει για ένα μήνα, επιτρέπει στους κυνηγούς να θανατώσουν 75 λύκους σε πολλές περιοχές, σε μια προσπάθεια να μειωθεί η απειλή για τους αγρότες, τα ζώα και τους κατοίκους, σύμφωνα με τους αρμόδιους.
Παρ΄ολ΄αυτά, επιστήμονες και μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) έχουν ξεσηκωθεί, υποστηρίζοντας ότι η σφαγή απειλεί την επιβίωση του ευάλωτου είδους, ενώ επισημαίνουν, επίσης, ότι δε γίνεται η Ευρωπαϊκή Ενωση να μάχεται για την προστασία των άγριων ζώων σε άλλα μέρη του κόσμου, ενώ δεν μπορεί να προστατεύσει εκείνα που βρίσκονται στην επικράτειά της.
«Πρόκειται για καταστροφή», δήλωσε ο Ντάνιελ Έκμπλομ της Σουηδικής Ενωσης για την Προστασία της Φύσης στο Γκέβλεμποργκ, μία εκ των επαρχιών στις οποίες επιτρέπεται το κυνήγι λύκων. Ο ίδιος επεσήμανε ότι η θανάτωση αρκετών δεκάδων λύκων θα μπορούσε να έχει «πολύ αρνητικές» επιπτώσεις σ’ έναν πληθυσμό που μετρά μόνο περίπου 460 άτομα, ο οποίος μάλιστα είναι γενετικά απομονωμένος και ομόμικτος μετά την επανεισαγωγή του στην περιοχή κατά τη δεκαετία του 1980.
Μολονότι ο πληθυσμός των λύκων της Σουηδίας είναι ο μεγαλύτερος που έχει καταγραφεί, ο πληθυσμός των λύκων άλλων ευρωπαϊκών χωρών είναι σημαντικά μεγαλύτερος. Ενδεικτικά, η Ιταλία έχει περίπου 3.300 λύκους, η Πολωνία 1.886 και η Γαλλία 783.
Θεωρητικά, η σφαγή της Σουηδίας θα “ρίξει” τον πληθυσμό των λύκων της στους 385, αλλά οι ΜΚΟ φοβούνται ότι θα μπορούσε να πέσει κάτω από τους 300 μέχρι την άνοιξη, καθώς ο πληθυσμός παρουσιάζει τάσεις συρρίκνωσης κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ανεξαρτήτως κυνηγιού. Επιπροσθέτως, ανησυχούν ότι η κυβέρνηση ενδέχεται να μειώσει περαιτέρω τον πληθυσμό, καθώς το Κοινοβούλιο ψήφισε πέρυσι υπέρ της μείωσης του πληθυσμού των λύκων σε μόλις 170.
Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με τη Σουηδική Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος και τους νόμους της ΕΕ, ο πληθυσμός των λύκων της χώρας πρέπει να απαρτίζεται από τουλάχιστον 300 άτομα για να θεωρείται ότι το είδος βρίσκεται σε ευνοϊκό καθεστώς διατήρησης.
Η Στοκχόλμη επιμένει ότι η σφαγή των λύκων –η μεγαλύτερη από το 2010 που είχε επιτραπεί ξανά το κυνήγι με άδεια– είναι ζήτημα ασφαλείας και δεν παραβιάζει τους κανόνες προστασίας τους. Πέρυσι, η κυβέρνηση είχε αναφέρει μείωση του ποσοστού των πολιτών που υποστηρίζουν την ανάγκη προστασίας των λύκων. Το Υπουργείο Αγροτικών Υποθέσεων ανέφερε στο Politico ότι οι αγρότες φοβούνται να επενδύσουν και ότι τα κοπάδια τους δεν μπορούν να βοσκήσουν λόγω της απειλής επιθέσεων από λύκους, την ίδια ώρα που αυξάνονται και τα περιστατικά επιθέσεων σε σκύλους, σύμφωνα με αυξανόμενο αριθμό ειδήσεων, με αποτέλεσμα οι οικογένειες που διαμένουν στην εξοχή να μην αισθάνονται ασφαλείς.
Κυνηγοί εναντίον οικολόγων
Κυνηγοί και αγρότες επικρότησαν το κυβερνητικό σχέδιο, υποστηρίζοντας ότι το κυνήγι των λύκων είναι «απολύτως απαραίτητο» προκειμένου να επιβραδυνθεί η αύξηση του πληθυσμού τους, αλλά και για να αποτραπούν οι επιθέσεις στα κοπάδια των αγροτών.
Η Ομοσπονδία Σουηδών Αγροτών θεωρεί ότι «ο πληθυσμός των λύκων απολαμβάνει καθεστώτος προστασίας βάσει της νομοθεσίας», δήλωσε ο Αντερς Βέτεριν, ειδικός σε θέματα άγριας ζωής και μέλος της ομοσπονδίας. Ωστόσο, μη κυβερνητικές οργανώσεις και επιστήμονες διαφωνούν. Ενώ ο αριθμός των λύκων, οι περισσότεροι εκ των οποίων βρίσκονται στην κεντρική Σουηδία, αυξάνεται, η γενετική κατάσταση του πληθυσμού εξακολουθεί να είναι εύθραυστη, που σημαίνει ότι μια σημαντική μείωση θα αποτελέσει απειλή για την επιβίωσή του είδους.
Σε επιστολή που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science, μια ομάδα επιστημόνων ανέφερε ότι το κυνήγι που διεξάγεται -είτε νόμιμα, είτε παράνομα- έχει αποτρέψει την επέκταση του πληθυσμού και την εισροή γενετικών παραλλαγών. Τα επιστημονικά δεδομένα επιβεβαιώνουν την «επίμονη γενετική απομόνωση», η οποία οδηγεί σε συνεχή απώλεια της γενετικής ποικιλομορφίας και αυξάνει τον κίνδυνο εξαφάνισης των ζώων, σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην επιστολή.
Οι λύκοι θεωρούνται «είδη-κλειδιά», υπό την έννοια ότι η εξαφάνισή τους θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντικές αλλαγές ή ακόμη και στην κατάρρευση ενός ευρύτερου οικοσυστήματος. Κι’ αυτό, προφανώς, ενέχει σοβαρούς κινδύνους για τη βιοποικιλότητα.
Ο Ντάνιελ Έκμπλομ της Σουηδικής Ενωσης για την Προστασία της Φύσης στο Γκέβλεμποργκ δήλωσε ότι το πρόβλημα εντοπίζεται στη μακραίωνη αντίληψη ότι οι λύκοι είναι επικίνδυνα ζώα, καθώς έτσι καθίσταται δύσκολη η υποστήριξη της προστασίας τους.
«Οι ανησυχίες των γαιοκτημόνων και των αγροτών πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψιν», δήλωσε ο Μπένι Γκέφβερτ, εμπειρογνώμονας σε θέματα αρπακτικών ζώων στο WWF της Σουηδίας, «αλλά οι θανατώσεις δεν αποτελούν βιώσιμη λύση». Αντίθετα, σύμφωνα με τον ίδιο, η κυβέρνηση θα πρέπει να βοηθήσει τους αγρότες να εφαρμόσουν λύσεις για να βελτιώσουν την ασφάλεια των κοπαδιών τους, παραδείγματος χάριν με τη χρήση προστατευτικών περιφράξεων. Προσέθεσε, ακόμα, ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να κάνει περισσότερα για να βελτιώσει τη γενετική κατάσταση του πληθυσμού των λύκων, βοηθώντας τους, για παράδειγμα, να μετακινηθούν σε ολόκληρη τη χώρα, βάζοντας ένα τέλος στα υφιστάμενα πρότυπα που τους θέλουν απομονωμένους.
Εν αναμονή της απάντησης των Βρυξελλών
Με τη σφαγή εν εξελίξει, οι ακτιβιστές ελπίζουν ότι οι Βρυξέλλες θα παρέμβουν και θα εμποδίσουν τη Σουηδία να επιτρέψει τη συνέχεια του κυνηγιού.
Το καθεστώς των λύκων βρίσκεται ήδη στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος στις Βρυξέλλες, αφού η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, διέταξε τον περασμένο Νοέμβριο τους αξιωματούχους να επανεκτιμήσουν τους αυστηρούς κανόνες για την προστασία των λύκων στην Ευρώπη.
Σε μια νίκη για τους συντηρητικούς βουλευτές, οι οποίοι ζητούν να μειωθεί η προστασία των λύκων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε εντός του ίδιου μήνα ψήφισμα που περιελάμβανε αίτημα για τη χαλάρωση του καθεστώτος προστασίας των λύκων, κάτι για το οποίο αγρότες, γαιοκτήμονες και κυνηγοί ασκούν έντονες πιέσεις, υποστηρίζοντας ότι η νομοθεσία της ΕΕ για την προστασία μεγάλων σαρκοφάγων, όπως των λύκων, είναι υπερβολική. Η Επιτροπή έχει αποστείλει δύο φορές προειδοποίηση στη Σουηδία αναφορικά με το κυνήγι και τη θανάτωση των λύκων, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει παραπέμψει τη χώρα στο Δικαστήριο της ΕΕ. Σύμφωνα με το Politico, εκπρόσωπος των Βρυξελλών δήλωσε ότι η υπόθεση «παρακολουθείται στενά».
