Νέα έρευνα καταδεικνύει ότι τα 40ρια που έπληξαν την Ιβηρική Χερσόνησο, το Μαρόκο και την Αλγερία στα τέλη Απριλίου θα ήταν αδύνατον να σημειωθούν αν δεν είχε αυξηθεί η μέση παγκόσμια θερμοκρασία εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι θερμοκρασίες-ρεκόρ που έπληξαν τη δυτική Μεσόγειο την περασμένη εβδομάδα θα ήταν «σχεδόν αδύνατες» χωρίς την κλιματική κρίση. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο καύσωνας που έπληξε την Ισπανία, την Πορτογαλία, το Μαρόκο και την Αλγερία κατέστη κατά τουλάχιστον 100 φορές πιο πιθανός εξαιτίας της αύξησης της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Πριν από την κλιματική κρίση, ένα τέτοιο ακραίο φαινόμενο θα αναμενόταν μία φορά ανά τουλάχιστον 40.000 χρόνια, γεγονός που το καθιστά στατιστικά αδύνατο, αναφέρει η βρετανική εφημερίδα Guardian. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι ο εν λόγω ανοιξιάτικος καύσωνας ήταν ιδιαίτερα επιβλαβής για τους ανθρώπους, οι οποίοι ήταν λιγότερο προετοιμασμένοι απ’ ό,τι θα ήταν το καλοκαίρι.
Επιπλέον, οι αγρότες υπέφεραν ήδη από μια παρατεταμένη ξηρασία και ο καύσωνας «χτύπησε» σε καίριο χρονικό σημείο για τις καλλιέργειες, ιδίως για το σιτάρι. Οι ακραίες θερμοκρασίες στην περιοχή της Μεσογείου αυξάνονται ταχύτερα από ό,τι προβλέπουν τα κλιματικά μοντέλα -ένα πρόβλημα που ανησυχεί ιδιαίτερα τους επιστήμονες. Σε εξέλιξη βρίσκονται ήδη εντατικές έρευνες προκειμένου να κατανοηθούν τα αίτια.
Η ανθρωπογενούς προελεύσεως παγκόσμια αύξηση της μέσης θερμοκρασίας ήταν ήδη γνωστό ότι αυξάνει την ένταση και τη συχνότητα των φαινομένων αυτών. Μολαταύτα, ο αριθμός των ακραίων φαινομένων, που θα ήταν ουσιαστικά αδύνατο να συμβούν χωρίς την κλιματική κρίση, αυξάνονται καταστρέφοντας ζωές και βιοποριστικά μέσα σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Τον Απρίλιο, οι επιστήμονες κατέδειξαν ότι η καταστροφική ξηρασία στο Κέρας της Αφρικής δεν θα είχε συμβεί χωρίς την παγκόσμια υπερθέρμανση. Σύμφωνα με τον Guardian, το 2022 τουλάχιστον 12 σοβαρά φαινόμενα, από φονικούς καύσωνες έως «καυτές» θάλασσες, θεωρείται πως θα ήταν αδύνατο να έχουν συμβεί απουσία της ανθρωπογενούς υπερθέρμανσης του πλανήτη. «Ενα τόσο ακραίο φαινόμενο θα ήταν σχεδόν αδύνατο να συμβεί στα παλαιότερα, ψυχρότερα κλίματα. Στο μέλλον, θα δούμε πιο έντονους και πιο συχνούς καύσωνες», επισήμανε ο Σιούκε Φίλιπ από το Μετεωρολογικό Ινστιτούτο της Ολλανδίας, ένας από τους ερευνητές που διεξήγαγαν τη μελέτη.
«Η Μεσόγειος είναι μία από τις πιο ευάλωτες περιοχές στην Ευρώπη στην κλιματική αλλαγή», δήλωσε η Φριντερίκε Ότο από το Imperial College του Λονδίνου, η οποία επίσης συμμετείχε στην ερευνητική ομάδα. Και προσέθεσε: «Αυτοί οι καύσωνες σίγουρα δεν πρόκειται να εξαφανιστούν, οπότε αυτού του είδους οι συνθήκες θα εμφανίζονται όλο και πιο συχνά μέχρι να σταματήσουμε να εκπέμπουμε αέρια του θερμοκηπίου». Η Φατίμα Ντριούετς, στο Πολυτεχνείο Μοχάμεντ VI του Μαρόκου, η οποία συμμετείχε επίσης στην ερευνητική ομάδα, δήλωσε: «Ο έντονος καύσωνας ήρθε να προστεθεί σε μια ήδη υφιστάμενη πολυετή ξηρασία, επιδεινώνοντας την έλλειψη νερού στην περιοχή και απειλώντας τις αποδόσεις των καλλιεργειών του 2023».
Η νέα έρευνα και οι διαπιστώσεις των επιστημόνων
Οι ερευνητές αξιολόγησαν την επίδραση της αύξησης της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά τον καύσωνα της 26ης-28ης Απριλίου και διαπίστωσαν ότι έφερε θερμοκρασίες που δεν είχαν καταγραφεί ποτέ ξανά στο παρελθόν στις τέσσερις προαναφερθείσες χώρες αυτήν την εποχή του έτους, οι οποίες κυμαίνονταν από 36,9 έως 41 βαθμούς Κελσίου.
Χρησιμοποιώντας μετεωρολογικά δεδομένα και κλιματικά μοντέλα, η ερευνητική ομάδα συνέκρινε την πιθανότητα εμφάνισης υψηλών θερμοκρασιών στον σημερινό θερμότερο κόσμο με την πιθανότητα εμφάνισής τους πριν από την κλιματική κρίση. Κατά τη σύγκριση διαπιστώθηκε ότι η παγκόσμια υπερθέρμανση είχε καταστήσει τον καύσωνα κατά τουλάχιστον 100 φορές πιο πιθανό, με θερμοκρασίες έως και 3,5 βαθμούς Κελσίου υψηλότερες συγκριτικά με το πώς θα ήταν χωρίς την αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας.
Καύσωνες: Ο πιο θανατηφόρος τύπος ακραίων καιρικών φαινομένων
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι καύσωνες τείνουν να αποτελέσουν τον πιο θανατηφόρο τύπο ακραίων καιρικών φαινομένων. Τα στοιχεία θνησιμότητας από τον καύσωνα του Απριλίου δεν είναι ακόμη διαθέσιμα, είναι γνωστό όμως ότι οι καύσωνες του 2022 οδήγησαν σε σχεδόν 4.000 θανάτους στην Ισπανία και περισσότερους από 1.000 θανάτους στην Πορτογαλία. Ο Ρουπ Σινχ από το Κέντρο για το Κλίμα του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου, δήλωσε: «Τα αποτελέσματα της μελέτης υποδεικνύουν την ανάγκη να εργαστούμε επειγόντως για να θέσουμε σε εφαρμογή μέτρα που είναι γνωστό ότι μειώνουν τη συσχετιζόμενη με τη ζέστη θνησιμότητα». Ο ίδιος έφερε ως παράδειγμα τη Λισαβόνα, που έχει μειώσει το φαινόμενο της θερμικής νησίδας της πόλης αυξάνοντας την έκταση που καλύπτεται από χώρους πρασίνου και υδάτινα στοιχεία.
