Γενικά, έχει υποστηριχθεί ότι οι γκρίζες φάλαινες έχουν μάθει να προσεγγίζουν τα σκάφη παρατήρησης φαλαινών και να ζητούν βοήθεια από τους ανθρώπους όταν θέλουν να απαλλαγούν από τα παράσιτα που τις «βαραίνουν».
Η συμπεριφορά αυτή έχει καταγραφεί σε ένα νέο βίντεο που έρχεται από το Μεξικό και συγκεκριμένα από τη λιμνοθάλασσα Όχο Δε Λιέβρε (Ojo de Liebre), στα ανοικτά των ακτών της Μπάχα Καλιφόρνια. Ο καπετάνιος ενός μικρού τουριστικού σκάφους από την εν λόγω περιοχή του Μεξικού υποστηρίζει ότι οι γκρίζες φάλαινες επιστρέφουν επανειλημμένα, καθώς -όπως φαίνεται- απολαμβάνουν την «περιποίηση».
Στο βίντεο φαίνεται ο καπετάνιος του σκάφους να αφαιρεί από μια γκρίζα φάλαινα τα παράσιτα από το κεφάλι της. «Το έχω κάνει επανειλημμένα με την ίδια φάλαινα και με άλλες», δήλωσε ο Πάκο Χιμένεθ Φράνκο στο The Dodo. «Είναι πολύ συναρπαστικό για μένα», συμπλήρωσε.
Μια ενήλικη γκρίζα φάλαινα μεταφέρει συνήθως ένα υπέρβαρο 100 – 200 κιλών από θυσανόποδα που κολλάνε πάνω της, καθώς και μέχρι 100.000 κυαμίδες ή -όπως αποκαλούνται- «ψείρες των φαλαινών». Οι κυαμίδες είναι χλωμά, καβουρόμορφα πλάσματα που σέρνονται στα κεφάλια των θαλάσσιων θηλαστικών και μπορεί να είναι ωφέλιμες για τις φάλαινες, καθώς καταναλώνουν φύκια από το σώμα τους και τρέφονται με απολεπισμένο δέρμα, καθώς κι από τα σημεία των πληγών. Από την άλλη, φαίνεται πως μπορούν να προκαλέσουν ερεθισμό στο δέρμα του ζώου.
«Νομίζω ότι οι γκρίζες φάλαινες έχουν μια σχέση αγάπης-μίσους με τις ψείρες τους», δήλωσε ο Μαρκ Καργουαρντίν, Βρετανός ζωολόγος με μεγάλη εμπειρία στην περιοχή. «Έχουν πολύ ευαίσθητο δέρμα, και χιλιάδες από αυτά τα μικρά πλάσματα που κρατιούνται σφιχτά ή κινούνται με τα εξαιρετικά αιχμηρά νύχια τους, πρέπει να τις τρελαίνουν», ανέφερε ο ειδικός.
Όταν η φάλαινα πλησίασε για πρώτη φορά αρκετά, ώστε ο Φράνκο να μπορέσει να αφαιρέσει την πρώτη ψείρα, ο ίδιος ανέφερε ότι επέστρεφε ξανά και ξανά, ζητώντας περισσότερη περιποίηση. Οι γκρίζες φάλαινες, όπως και πολλές άλλες μεγάλων διαστάσεων φάλαινες που μπορούν να φτάσουν έως και τα 15 μέτρα σε μήκος, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στα παράσιτα.
Οι γκρίζες φάλαινες στα ανοικτά της Μπάχα Καλιφόρνια φημίζονται για την περίεργη συμπεριφορά τους απέναντι στα σκάφη, παρόλο που κυνηγήθηκαν κατά κόρον τον 20ό αιώνα, όταν και ήταν γνωστές στους φαλαινοθήρες ως «διαβολόψαρα», λόγω της αγριότητας με την οποία αντιστέκονταν στους κυνηγούς, οι τακτικές των οποίων ήταν στις περισσότερες περιπτώσεις υπερβολικά βάναυσες. Μία από αυτές τις τεχνικές ήταν η θανάτωση του νεογνού μιας φάλαινας, ώστε το ενήλικο ζώο να πλησιάσει αρκετά κοντά και να πιαστεί με καμάκι από τους αλιείς.
Παρόλο που ο Μαρκ Καργουαρντίν δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει ότι αυτή η συμπεριφορά παρατηρείται για πρώτη φορά, δηλαδή το να προσεγγίζουν οι φάλαινες ένα σκάφος για να τις βοηθήσουν οι άνθρωποι να απαλλαγούν από τα παράσιτα που φέρουν, δήλωσε πως ο ίδιος δεν έχει ξαναδεί κάτι τέτοιο. «Οι φάλαινες σίγουρα δεν φαίνεται να ενοχλούνται όταν οι άνθρωποι τούς αφαιρούν τις ψείρες, αν και θα πρέπει να μαζέψεις εκατοντάδες για να κάνεις μεγάλη διαφορά», είπε. Επειδή οι ψείρες τρέφονται με το νεκρό δέρμα και τον κατεστραμμένο ιστό των φαλαινών, «αντί για παράσιτα, είναι αυτό που ονομάζουμε συμβιωτικοί οργανισμοί», ανέφερε ο ειδικός, αφού το ένα ζώο επωφελείται από το άλλο.
Αυτή η νέα συμπεριφορά των φαλαινών θα μπορούσε να οφείλεται στην πιθανή προσαρμογή τους στην αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους, δεδομένου ότι ζουν περίπου 80 χρόνια και έχουν ήδη έρθει σε επαφή μαζί τους από τότε που η φαλαινοθηρία ήταν στο απόγειό της. Είναι πιθανό, δηλαδή, κατά την περίοδο του κυνηγιού να προσαρμόστηκαν με τέτοιο τρόπο, ώστε να επωφελούνται από την εν λόγω αλληλεπίδραση με το είδος μας.
