Τα χωροκατακτητικα είδη πρόκεινται για είδη-εισοβολείς, τα οποία επεκτείνονται σε νέα, απομακρυσμένα από τα δικά τους οικοσυστήματα, προκαλώντας καταστροφές. Το δε κόστος των καταστροφών αυτών, σύμφωνα με μια νέα έρευνα, ξεπερνά τα 423 δισ. δολάρια ετησίως.
Αναλυτικότερα, τα χωροκατακτητικά είδη ευθύνονται για την καταστροφή καλλιεργειών, τη μετάδοση παθογόνων μικροοργανισμών και ωθούν τα αυτοφυή φυτά και ζώα στην εξαφάνιση, αποτελώντας απειλή για τη βιοποικιλότητα στον πλανήτη, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Διακυβερνητικής Πλατφόρμας Επιστημονικής Πολιτικής για τη Βιοποικιλότητα (IPBES) του ΟΗΕ.
Η έκθεση διαπιστώνει πως 3.500 επιβλαβή χωροκατακτητικά είδη οδηγούν σε καταστροφές που κοστίζουν στον άνθρωπο περισσότερα από 423 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, ενώ ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι το ποσό αυτό αναμένεται να αυξηθεί, καθώς το παγκόσμιο εμπόριο και τα ταξίδια διευκολύνουν την εξάπλωση των φυτών και των ζώων σε όλες τις ηπείρους όπως ποτέ άλλοτε στην ιστορία της Γης.
Τα εξωτικά είδη, ταξιδεύοντας με φορτηγά πλοία και επιβατικά αεροπλάνα, διασχίζουν ωκεανούς, οροσειρές και άλλα γεωγραφικά σύνορα, τα οποία χωρίς την ανθρώπινη βοήθεια θα ήταν ανυπέρβλητα. Ως αποτέλεσμα, αποδιοργανώνονται και αναταράσσονται η πανίδα και η χλωρίδα του πλανήτη, κάτι που έχει σημαντικές επιπτώσεις τόσο για τον άνθρωπο, όσο και για τα οικοσυστήματα από τα οποία εξαρτάται.
Does the idea of #InvasiveAlienSpecies have you confused?🤔@IPBES just launched a major Report on this global threat to nature & people.
Please help us by sharing this short animation to help understand the process of biological invasions.
More: https://t.co/Id0Y850D1a pic.twitter.com/L4Hv6VArAR
— ipbes (@IPBES) September 7, 2023
Από τους υάκινθους, που έχουν κατακλύσει τη λίμνη Βικτώρια στην Αφρική, έως τους αρουραίους και τα καφέ φίδια που συμβάλλουν στην εξαφάνιση ολόκληρων ειδών πτηνών στον Ειρηνικό και τα κουνούπια που ευθύνονται για την έκθεση ποικίλων ειδών στον κίτρινο πυρετό, τον δάγγειο πυρετό και άλλες ασθένειες, δεκάδες χιλιάδες χωροκατακτητικά είδη καταστρέφουν καλλιέργειες και διαταράσσουν τα οικοσυστήματα.
Όπως εξηγεί η βιολόγος Αντελίν Λογιό, ένα είδος που δεν απαντάται φυσικά σε μια περιοχή, θα προκαλέσει μεταβολές στο οικοσύστημα, επειδή θα ξεκινήσει να τρέφεται με ό,τι βρίσκεται μπροστά του. Θα τραφεί με αμφίβια που υπάρχουν φυσικά στην περιοχή, με ασπόνδυλα και με έντομα, δηλαδή με οργανισμούς που αποτελούν μέρος της φυσικής ισορροπίας της λίμνης, αναφέρει η βιολόγος.
Στα εν λόγω συμπεράσματα καταλήγει και η IPBES, το κορυφαίο όργανο των Ηνωμένων Εθνών, που δημοσίευσε τη νέα έκθεση για τα χωροκατακτητικά είδη, στην οποία συμμετείχαν εμπειρογνώμονες από περισσότερες από 140 χώρες για 4,5 χρόνια. Το δε κόστος της επέκτασης των χωροκατακτητικών ειδών υπολογίζεται πως ανέρχεται σε περισσότερα από 423 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, ποσό που -σύμφωνα με τον ΟΗΕ- τετραπλασιάζεται κάθε δέκα έτη.
Ο οργανισμός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η απειλή από τα χωροκατακτητικά είδη είναι «υποτιμημένη και συχνά μη αναγνωρισμένη», αφού μόνο το 1/6 των χωρών του κόσμου έχει θεσπίσει νόμους ή κανονισμούς που αφορούν τα χωροκατακτητικά φυτά και ζώα. Κι ενώ νέα είδη εισάγονται με πρωτοφανή ρυθμό, φθάνοντας τα 200 τον χρόνο, το πρόβλημα αναμένεται να οξυνθεί περαιτέρω προτού η κατάσταση ξεκινήσει να παρουσιάζει βελτίωση.
Βέβαια, πολλά είδη οδηγούνται στις εξαφάνιση όχι μόνο από τα χωροκατακτητικά είδη, αλλά κι από άλλους παράγοντες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η ρύπανση και η κλιματική αλλαγή.
