Ακούστε το άρθρο στο Spotify:

O σκύλος και o άνθρωπος είναι πολύ διαφορετικά είδη μεταξύ τους. Ο τελευταίος κοινός μας πρόγονος, έζησε πιθανότατα πριν από περίπου 60 εκατομμύρια χρόνια, επομένως ενώ υπάρχει μια βιολογική σύνδεση, είναι αρκετά μακρινή. Απο την άλλη, έχουμε πολλά κοινά χαρακτηριστικά, καθώς τόσο οι σκύλοι, όσο και οι άνθρωποι, είμαστε θερμόαιμα θηλαστικά, έχουμε τρίχωμα (αν και στην περίπτωση των ανθρώπων οι τρίχες είναι υπερβολικά μικρές και ισχνές σε σχέση με άλλα ανθρωποειδή), έχουμε τέσσερα άκρα, δύο μάτια και γεννάμε ζωντανά μικρά. Όσον αφορά τα σκυλιά, θα πρέπει να έχουμε την επίγνωση του πόσο διαφορετικοί είμαστε, αλλά και ορισμένων κοινών χαρακτηριστικών που μας καθιστούν ανά σημεία ίδιους με αυτά.

Ανατομία και παθήσεις

Φυσικά, τα περισσότερα από τα κοινά μας χαρακτηριστικά σχετίζονται με την ανατομία. Τα σκυλιά αναπνέουν με πνεύμονες και διαθέτουν καρδιά που φροντίζει για την κυκλοφορία του αίματος, όπως και σε εμάς. Τα περισσότερα απο τα όργανά τους είναι κοινά με αυτά των ανθρώπων, όπως ο εγκέφαλος, το συκώτι, το στομάχι, το λεπτό και το παχύ έντερο. Έχουν ακόμη και προστάτη, αν και δεν έχουν σκωληκοειδή απόφυση, όπως ισχύει και για τις γάτες. Επίσης, οι σκύλοι έχουν ποικίλες και διαφορετικές ομάδες αίματος, όπως και οι άνθρωποι, αλλά υπάρχουν σημαντικά περισσότερες απο αυτές που συναντώνται σε εμάς. 

Πέραν, όμως, της παρόμοιας φυσιολογίας, οι σκύλοι έχουν και παρόμοιες ευαισθησίες με τους ανθρώπους. Μπορούν να αναπτύξουν διαβήτη, καρδιακές παθήσεις, διάφορους τύπους καρκίνου και αρθρίτιδα, καθώς και άλλες ασθένειες των αρθρώσεων. Και φυσικά, όπως ακριβώς εμείς, τα σκυλιά μπορούν να είναι υπέρβαρα, αλλά και να αρρωστήσουν βαριά αν καταναλώσουν κάτι τοξικό. 

Βέβαια, υπάρχουν και διαφορές στην ανατομία και τις ασθένειες. Οι άνθρωποι, παραδείγματος χάριν, δεν προσβάλλονται από μόρβα (γνωστή και ως νόσος του Καρέ) ή παρβοϊό. Απο την άλλη, είναι δυνατό να  κολλήσουμε το καμπυλοβακτήριο (ή καμπυλοβακτηρίδιο) από τους ενήλικους σκύλους μας, οι οποίοι, ωστόσο, δεν επηρεάζονται από την παρουσία του. Κάτι τέτοιο μπορεί να αποτελέσει απειλή μόνο για κουτάβια μικρότερα των 6 μηνών.

Ψυχολογία και η αθέμιτη προσπάθεια εξανθρωπισμού του σκύλου

Αναφορικά με την ψυχολογία, η επιστήμη έχει ήδη καταλήξει στη διαπίστωση ότι οι σκύλοι και οι άνθρωποι παρουσιάζουν παρόμοια δομή εγκεφάλου και βιοχημεία, και επεξεργάζονται ακόμη και τις πληροφορίες και τα συναισθήματα με παρόμοιο τρόπο, ιδιαίτερα όταν επεξεργάζονται και αντιδρούν στις φωνές. Ωστόσο, οι σκύλοι δεν αντιδρούν στα πράγματα με τον ίδιο τρόπο, όπως εμείς, όσον αφορά τη νοημοσύνη και τα συναισθήματα. Το να υποθέσουμε ότι η ψυχολογία των σκύλων είναι ίδια με τη δική μας, είναι λάθος όμοιο με αυτό του Μπ. Φρέντερικ Σκίνερ, όταν υπέθεσε ότι οι άνθρωποι, όπως και τα ζώα, απλώς αντιδρούν χωρίς καμία σκέψη σε όλα τα ερεθίσματα.

Από τη μία πλευρά, οι σκύλοι χρειάζονται και επωφελούνται ψυχολογικά απο  πολλά πράγματα που επιδρούν ομοιοτρόπως στους ανθρώπους, όπως είναι η άσκηση, η ενσωμάτωση και η αίσθηση του σκοπού. Από την άλλη, αν προσπαθήσουμε, ως άνθρωποι, να εκπληρώσουμε αυτές τις ανάγκες του σκύλου με τον ίδιο τρόπο που θα κάναμε για έναν άλλο άνθρωπο, το μόνο που θα καταφέρουμε θα είναι να του προκαλέσουμε μια αίσθηση άγχους και σύγχυσης. Με άλλα λόγια, δεν είναι θεμιτό να προσπαθούμε να εξανθρωπίσουμε το μυαλό ενός σκύλου, κι αυτό γιατί ναι μεν μπορεί να είναι όσο έξυπνος όσο είναι κι ένα παιδί απο πολλές απόψεις, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι σκέφτεται σαν άνθρωπος, επομένως το να περιμένει κανείς κάτι τέτοιο δημιουργεί αχρείαστη πίεση στο ζώο, και δυστυχώς παρατηρείται συχνά. Το να περιμένει κανείς να συμπεριφερθεί ένας σκύλος όπως ένας άνθρωπος, είναι το ίδιο με το να περιμένει ένα παιδί 2 χρονών να οδηγήσει ένα λεωφορείο, διότι δεν του το επιτρέπει η ίδια του η φυσιολογία. 

Συνεπώς, όπως σχεδόν στο κάθε τι, έτσι και σε αυτό το ζήτημα, θα πρέπει να βρεθεί μια ισορροπία, να αναπτυχθεί μια πραγματική και ειλικρινής σχέση μεταξύ των δύο ειδών, με σκοπό όμως, όχι να αλλοιώσει το ένα τα χαρακτηριστικά του άλλου, αλλά να καταφέρουν να αναπτύξουν το δεσμό τους μέσα απο την αμοιβαία κατανόηση και τον αλληλοσεβασμό της φύσης τους, σε μία προσπάθεια να καταλάβει ο άνθρωπος τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται ένας σκύλος, όσο μπορεί και χωρίς να προσπαθήσει να τον αλλάξει, και αντιστρόφως.

Ανάγκες

Επομένως, το πραγματικό κλειδί είναι να έχουμε κατά νου με ποιον τρόπο οι ανάγκες ενός σκύλου μοιάζουν με τις δικές μας, αλλά παράλληλα και τα σημεία στα οποία διαφέρουν σημαντικά:

• Ορισμένες βιολογικές ανάγκες, όπως η τροφή, το νερό και η άσκηση, είναι πανομοιότυπες σε σκύλους και ανθρώπους, αν και υπάρχουν διαφορές ανά σημεία, όπως για παράδειγμα στο ότι οι άνθρωποι είναι καλύτεροι δρομείς μαραθωνίου, επειδή έχουν μεγαλύτερη αντοχή σε μεγάλες αποστάσεις, όπως και στο ότι οι σκύλοι, με τη σειρά τους, αναπτύσσουν μεγαλύτερη μέση ταχύτητα, επομένως θα σημείωναν καλύτερες αποδόσεις σε μικρές αποστάσεις σε σχέση με τον άνθρωπο 

• Οι διατροφικές ανάγκες μοιάζουν σε αρκετά σημεία, αλλά διαφέρουν σημαντικά σε άλλα, όπως για παράδειγμα στο ότι οι σκύλοι είναι σαρκοφάγα ζώα, ενώ οι άνθρωποι παμφάγα. Ο σκύλος μπορεί να καταναλώσει και χορτοφαγικά τρόφιμα, αλλά η βάση της διατροφής του για τη συνολική ευημερία και υγεία του θα πρέπει να βασίζεται στη ζωική πρωτεΐνη, συνεπώς στο κρέας. Ωστόσο, ορισμένα τρόφιμα που οι άνθρωποι καταναλώνουν, όπως είναι τα σταφύλια και η σοκολάτα, μπορούν να είναι τοξικά για τους σκύλους 

• Οι μεγαλύτερες διαφορές ανάμεσα στα δύο είδη είναι νοητικές, υπό την έννοια ότι οι άνθρωποι συχνά ζουν στο παρελθόν ή στο μέλλον, ενώ οι σκύλοι ζουν πάντοτε στο παρόν, στο “τώρα”. Κι αυτό, επειδή οι σκύλοι βασίζονται στο ένστικτο, ενώ οι άνθρωποι έχουν εν μέρει ξεχάσει να το χρησιμοποιούν

Σίγουρα, τα παραπάνω καλύπτουν μόνο ένα μικρό μέρος των ομοιοτήτων και των διαφορών ανάμεσα στα δύο είδη, αλλά σε μελλοντικά άρθρα θα αναλυθούν εκτενέστερα, πραγματοποιώντας μια πιο καθαρά ανατομική σύγκριση, βασισμένη πάντα σε επιστημονικά δεδομένα και έρευνες, όπως άλλωστε μας αρέσει να κάνουμε! 

Σεβασμός και αλληλοκατανόηση: σημεία “κλειδιά” στο δεσμό σκύλου – ανθρώπου

Τέλος, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι κανένα άλλο ζώο δεν έχει δημιουργήσει τον ίδιο δεσμό με εμάς, με αυτόν που έχουν οι σκύλοι, επομένως θα έχουν πάντα μια ιδιαίτερη θέση στην ανθρώπινη κουλτούρα και στις καρδιές μας. Υπάρχουν πολλά μαθήματα που μπορούν να μας διδάξουν για εμάς, τη Φύση και για το πώς να εξισορροπούμε τη νοημοσύνη και τα συναισθήματά μας.

Αγκαλιάστε το σκύλο σας, προσπαθήστε να τον κατανοήσετε, προσφέρετέ του αγάπη και σεβαστείτε τη φύση του, μην περιμένετε να συμπεριφερθεί σαν άνθρωπος, όπως κι εκείνος δεν περιμένει απο εσάς να συμπεριφερθείτε σαν σκύλος. Έτσι, η συμβίωση θα είναι αρμονική και οι διαφορές, όσο μικρές, μεγάλες, πολλές ή λίγες και αν είναι, θα αποτελούν μόνο μία λεπτομέρεια στο ταξίδι της συμβίωσης με τον τετράποδο φίλο σας!