Του Ζώη Μαρίνου
Η επικαιρότητα τρέχει, ο χρόνος των εκλογών πλησιάζει και οι δημοσκόποι επιχειρούν να καταγράψουν το σφυγμό της κοινής γνώμης, υπό το πρίσμα των πυκνών γεγονότων του τελευταίου διαστήματος.
Ήδη κάθε γεγονός περνά αναγκαστικά απ’ την προεκλογική «κρησάρα» και πιθανότατα δημιουργεί μικρές αλλά πολύ κρίσιμες μετακινήσεις ψηφοφόρων. Μετακινήσεις που αφορούν κυρίως εκείνο το τμήμα των εκλογέων που δεν έχει οριστικά τοποθετηθεί υπέρ κάποιου κόμματος και το οποίο περιγράφεται, συχνά με διψήφιο ποσοστό (κοντά 10%), στις δημοσκοπήσεις ως «αδιευκρίνιστη ψήφος».
Απ’ την περασμένη εβδομάδα, όπως μαθαίνουμε, έχουν παγιωθεί οι λεγόμενες «κυλιόμενες» δημοσκοπήσεις.
Δηλαδή δημοσκοπήσεις -με πανελλαδικό χαρακτήρα- που συνεχώς θέτουν στο μικροσκόπιό τους τις διαθέσεις της κοινής γνώμης ενόψει της 21ης Μαΐου. Ασφαλώς, είναι εξαιρετικά πολύτιμη η συνεισφορά των δημοσκοπήσεων στη χάραξη πολιτικής στρατηγικής αλλά και στρατηγικής επικοινωνίας για κόμματα και υποψηφίους. Ωστόσο, πάντα στο νου έρχεται η επισήμανση ενός καθηγητή μας στο Πανεπιστήμιο, προ τριάντα χρόνων περίπου, ο οποίος με λίγες λέξεις περιέγραφε τον τρόπο με τον οποίο εκφράζει την πολιτική του προτίμηση ένας μέσος «αναποφάσιστος» ψηφοφόρος.
Όπως έλεγε, χωρίς να υποτιμώνται τα υπόλοιπα κριτήρια προσδιορισμού της εκλογικής συμπεριφοράς του, το πρώτο και πιο ουσιώδες ξεκινά απ’ την αντίληψη που έχει ο ψηφοφόρος για το πώς πήγαν τα πράγματα στη χώρα του στο διάστημα που μεσολάβησε απ’ τις προηγούμενες εκλογές. Και κυρίως, πόσο ωφελήθηκε ο ίδιος, αν ωφελήθηκε από μια πιθανή βελτιωτική πορεία των πραγμάτων. Ή αντίστροφα, πόσο ζημιώθηκε ο ίδιος από μια πιθανή επιδείνωση της πορείας της χώρας. Με μια φράση: πρώτον, η αίσθηση για τη γενική πορεία της χώρας, δεύτερον, η υποκειμενική αυτοτοποθέτηση στον θετικό ή αρνητικό χάρτη και έπεται η προοπτική.
Κατά τον Καθηγητή μας, αυτό είναι το πρώτο και αλάνθαστο κριτήριο που καθορίζει την ψήφο μιας μεγάλης ομάδας εκλογέων.
Εκείνων που οι δημοσκοπήσεις τους κατατάσσουν στην «αδιευκρίνιστη» κατηγορία. Και οι οποίοι, πολλές φορές, καθορίζουν το εκλογικό αποτέλεσμα ανάλογα απ’ τις μετακινήσεις τους στο εκλογικό τοπίο. Είναι το 10-15% των ψηφοφόρων που οι ιδεολογικοί ορίζοντες ή η ποιότητα των δημοκρατικών θεσμών ασφαλώς και δεν τούς αφήνουν αδιάφορους, ωστόσο είναι κριτήρια που προ της κάλπης «ζυγίζονται».
Και «ζυγίζονται» με αντίβαρο την αντίληψη του προσανατολισμού της χώρας («τα πήγαμε καλύτερα», «τα πήγαμε χειρότερα») και κυρίως της δικής τους θέσης σ’ αυτή την πορεία. Αυτό θα συμβεί και σ’ αυτές τις εκλογές τον επόμενο μήνα. Και θα κρίνει το αποτέλεσμα.
