Μια ομάδα γιατρών, οι οποίοι συνεργάζονται με μια σειρά ιδρυμάτων στις ΗΠΑ και τις Κάτω Χώρες, ανακάλυψε πρόσφατα ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ τού ανοσοποιητικού συστήματος και του εγκεφάλου σε ποντίκια, η οποία θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί το ψυχολογικό στρες μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση των προβλημάτων φλεγμονής τού εντέρου σε άτομα που πάσχουν από τέτοιου είδους παθήσεις.
Στο πλαίσιο της μελέτης, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cell, η ομάδα εξέτασε ποντίκια που βίωναν άγχος σε εργαστηριακές συνθήκες.
Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι οι άνθρωποι με ελκώδη κολίτιδα ή νόσο τού Crohn (οι δύο κύριοι τύποι φλεγμονώδους νόσου τού εντέρου ή IBD), τείνουν να εμφανίζουν εξάρσεις σε στρεσογόνες καταστάσεις, όπως για παράδειγμα η απόλυση από την εργασία τους ή ένα διαζύγιο. Σε αυτή τη νέα προσπάθεια, η ερευνητική ομάδα προσπάθησε να εντοπίσει τις βιολογικές διεργασίες που συνδέονται με τέτοια γεγονότα. Για τον σκοπό αυτό, διεξήγαγαν δοκιμές με ποντίκια εργαστηρίου.
Προκειμένου να δημιουργήσουν συνθήκες που θα προκαλούσαν στρες στα ποντίκια, τα περιόρισαν στο εσωτερικό μικρών σωλήνων. Εν συνεχεία, τους χορηγήθηκαν χημικές ουσίες που θα προκαλούσαν συμπτώματα παρόμοια με εκείνα τής φλεγμονώδους νόσου τού εντέρου, καθώς επίσης και φάρμακα που εμποδίζουν την παραγωγή γλυκοκορτικοειδών (ή γλυκοκορτικοστεροειδών) που προκαλούν φλεγμονή και τα οποία παράγονται τόσο στον εγκέφαλο των ποντικιών όσο και των ανθρώπων, όταν βιώνουν περιόδους έντονου ψυχολογικού στρες. Έπειτα, η ομάδα πραγματοποίησε κολονοσκοπήσεις, ούτως ώστε να αξιολογήσει τις προκληθείσες εντερικές βλάβες.
Τα αποτελέσματα της έρευνας
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα ποντίκια που είχαν μπλοκαρισμένη παραγωγή γλυκοκορτικοειδών παρουσίασαν λιγότερες βλάβες στο έντερό τους, γεγονός που -σύμφωνα με τους ίδιους- υποδηλώνει ότι το στρες διαδραμάτισε ρόλο στη φλεγμονώδη βλάβη στο έντερο. Επιπροσθέτως, η ερευνητική ομάδα συνέλεξε δείγματα ιστού από το παχύ έντερο των ποντικών για να μελετήσει τη γενετική τους σύσταση. Κατ’ αυτόν τον τρόπο διαπιστώθηκε ότι τα ποντίκια με υψηλότερα επίπεδα γλυκοκορτικοειδών εμφάνιζαν διαφορές και στα νευρικά κύτταρα της γλοίας (νευρογλοιακά κύτταρα), που -όπως σημειώνει η ομάδα των επιστημόνων- είναι υπεύθυνα για λειτουργίες συντήρησης και επικοινωνίας και τείνουν να ανταποκρίνονται στις ορμόνες που συνδέονται με το στρες.
Κάτι ακόμη που διαπιστώθηκε στο πλαίσιο της έρευνας είναι ότι τα υψηλότερα επίπεδα άγχους στα ποντίκια είχαν ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της ωρίμανσης ορισμένων νευρικών κυττάρων, το οποίο οι επιστήμονες σημειώνουν ότι παρουσιάζει σύνδεση, καθώς προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι τα ώριμα νευρικά κύτταρα είναι απαραίτητα για την κινητικότητα των κοπράνων στο έντερο.
Η ερευνητική ομάδα συνέκρινε, επίσης, τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την εργασία της με δείγματα ιστών που συλλέχθηκαν από 63 άτομα με φλεγμονώδη νόσο τού εντέρου, από τα οποία ζήτησαν επιπροσθέτως να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο. Με την προαναφερθείσα μέθοδο, η ομάδα επιβεβαίωσε την υπόθεσή της ότι οι ασθενείς που είχαν βιώσει τα περισσότερα στρεσογόνα γεγονότα επρόκειτο να αναφέρουν και εντονότερα συμπτώματα και να παρουσιάζουν συνολικά περισσότερες εντερικές δυσλειτουργίες, κάτι το οποίο πράγματι επιβεβαιώθηκε.
