Ακούστε το άρθρο στο Spotify:
Παρότι ορισμένοι επιστήμονες είναι ανοιχτοί στο ενδεχόμενο διαρροής από εργαστήριο, άλλοι εξακολουθούν να πιστεύουν πως ο ιός προήλθε από ζώα, μεταλλάχθηκε και μεταδόθηκε στον άνθρωπο – όπως έχει συμβεί στο παρελθόν με ιούς.
Το φλέγον ερώτημα που τίθεται είναι εάν ο ιός του κορωνοϊού προήλθε από ζώο ή μετά από διαρροή σε κινεζικό εργαστήριο. Κρίσιμο ερώτημα που ταλανίζει τόσο κυβερνήσεις όσο και διεθνείς οργανισμούς υγείας, το οποίο παραμένει αναπάντητο τρία χρόνια μετά το ξέσπασμα της πανδημίας.
Το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ (DOE) αξιολογεί πλέον με «χαμηλή βεβαιότητα» το ενδεχόμενο ο ιός να εξαπλώθηκε μετά από διαρροή από εργαστήριο, αν και πηγές από τους κύκλους των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών διαφωνούν. «Δεν υπάρχει κοινή παραδοχή αυτή τη στιγμή στην αμερικανική κυβέρνηση για το πώς ακριβώς ξεκίνησε η Covid» σημείωσε τη Δευτέρα ο Τζον Κίρμπι, εκπρόσωπος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου.
Το συμπέρασμα του αμερικανικού Υπουργείου Ενέργειας, σχετικά με το ότι η πανδημία πιθανότατα προήλθε από μια διαρροή από κινεζικό εργαστήριο, αποκάλυψε την Κυριακή πρώτη η Wall Street Journal, γνωστοποιώντας πως η απόρρητη αναφορά βασιζόταν σε νέες μυστικές πληροφορίες. Οι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου αρνήθηκαν να επιβεβαιώσουν τις αναφορές του Τύπου για την αξιολόγηση.
Υπενθυμίζεται πως το 2021, είχε δημοσιευτεί έκθεση όπου τέσσερα μέλη της αμερικανικής κοινότητας μυστικών υπηρεσιών πίστευαν με «μικρή βεβαιότητα» πως ο ιός είχε αρχικά μεταδοθεί από ζώο σε άνθρωπο, και ένα πέμπτο μέλος θεωρούσε με «μέτρια βεβαιότητα» πως η πρώτη ανθρώπινη μόλυνση συνδεόταν με εργαστήριο. Μολονότι κάποιοι επιστήμονες είναι ανοιχτοί στο ενδεχόμενο διαρροής από εργαστήριο, άλλοι εξακολουθούν να πιστεύουν πως ο ιός προήλθε από ζώα, μεταλλάχθηκε και μεταφέρθηκε στους ανθρώπους – όπως έχει συμβεί στο παρελθόν με ιούς. Οι ειδικοί εκτιμούν πως η πραγματική προέλευση της πανδημίας ίσως παραμείνει άγνωστη για ακόμη πολλά χρόνια – αν ποτέ γίνει γνωστή.
«Μη σκόπιμη διαρροή»
Όπως σημειώνει η Αλίνα Τσαν, μοριακή βιολόγος στο Broad Institute του ΜΙΤ και το Χάρβαρντ, παρότι αγνοεί την πηγή και την ακρίβεια των νέων πληροφοριών που περιέχονται στην έκθεση, «είναι λογικό οι υπηρεσίες να συμπεραίνουν» πως (ο κορωνοϊός) συνδέεται με δραστηριότητες στο Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν στην Κίνα. Σύμφωνα με την ίδια, μια ερευνητική πρόταση του 2018, την οποία συνέγραψαν επιστήμονες από εκεί και οι Αμερικανοί συνεργάτες τους, «ουσιαστικά περιέγραφε ένα σχέδιο για ιούς που μοιάζουν με τον COVID. Λιγότερο από δύο χρόνια μετά, ένας τέτοιος ιός προκαλούσε επιδημία στην πόλη». Το Ινστιτούτο της Γουχάν μελετά κορωνοϊούς εδώ και χρόνια, εν μέρει λόγω της γενικότερης ανησυχίας πως οι κορωνοϊοί θα μπορούσαν να είναι η πηγή της επόμενης πανδημίας.
Καμία υπηρεσία πληροφοριών δεν έχει αναφέρει μέχρι ώρας ότι η διαρροή ήταν σκόπιμη. Η έκθεση του 2021 ήταν σαφής στο συγκεκριμένο πεδίο: «Θεωρούμε πως ο ιός δεν αναπτύχθηκε ως βιολογικό όπλο». Η Τσαν, η οποία συνέγραψε ένα βιβλίο για την έρευνα της προέλευσης του Covid, εξηγεί: «Τα ατυχήματα στα εργαστήρια συμβαίνουν με εκπληκτική συχνότητα. Πολλοί δεν μαθαίνουν για τα εργαστηριακά ατυχήματα γιατί δεν συζητούνται δημοσίως». Η ίδια ανέφερε, επίσης, ότι τέτοια ατυχήματα «υπογραμμίζουν την ανάγκη να καταστεί η εργασία με εξαιρετικά επικίνδυνα παθογόνα πιο διαφανής και πιο υπεύθυνη». Σε κάθε περίπτωση, η Κίνα έχει χαρακτηρίσει τον ισχυρισμό πως η πανδημία του Covid προέκυψε από κινεζικό εργαστήριο «αβάσιμο».
Η θεωρία μετάδοσης από ζώο
Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν, πάντως, ότι η θεωρία σύμφωνα με την οποία ο ιός μεταφέρθηκε από ζώο στον άνθρωπο παραμένει η πιο λογική. Οι ίδιοι διατυπώνουν τη θεωρία ότι ο ιός εμφανίστηκε στη φύση, εν μέρει συνεπεία και της κλιματικής αλλαγής, και μεταπήδησε στον άνθρωπο από τις νυχτερίδες, είτε άμεσα, είτε μέσω άλλου ζώου ξενιστή.
Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cell το 2021 γνωστοποίησε ότι ο Covid-19 αποτελεί τον ένατο καταγεγραμμένο ιό που προσβάλλει τον άνθρωπο, καθώς και ότι όλοι οι προηγούμενοι προέρχονταν από ζώα, ενώ δύο ακόμη έρευνες του 2022, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Science, στήριζαν επίσης τη θεωρία προέλευσης από ζώο, εκτιμώντας ότι το πρώιμο επίκεντρο του ιού πιθανότατα αποτέλεσε η Αγορά Θαλασσινών Χουανάν στη Γουχάν και καταλήγοντας ότι ο ιός ίσως μεταδόθηκε από ζώα στον άνθρωπο από δύο διαφορετικές πηγές.
«Η επιστημονική βιβλιογραφία περιέχει ουσιαστικά μόνο πρωτότυπα ερευνητικά άρθρα που υποστηρίζουν τη φυσική προέλευση αυτής της πανδημίας» υπογραμμίζει ο Μάικλ Γουόρομπι, εξελικτικός βιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα που έχει μελετήσει ενδελεχώς την προέλευση του Covid. Όπως σημειώνει, το γεγονός πως άλλα πρόσωπα στην κοινότητα των μυστικών υπηρεσιών εξέτασαν τις ίδιες πληροφορίες με εκείνες του Υπουργείου Ενέργειας και «δεν είπαν τίποτα νέο, λέει πολλά». Ο ίδιος λέει πως δεν παίρνει τοις μετρητοίς τέτοιου είδους αξιολογήσεις, διότι οι άνθρωποι που τις κάνουν «δεν έχουν επιστημονική γνώση για να κατανοήσουν πραγματικά τα πολύ σημαντικά στοιχεία που πρέπει».
Πηγή: Associated Press
