Κάθε χρόνο, γιορτάζεται στις 5 Ιουνίου η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, αποτελώντας την κύρια εκδήλωση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών από το 1972 για την ενημέρωση των ανθρώπων ανά τον πλανήτη για τα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Γη και η ανθρωπότητα.
1972: Σημείο καμπής για την παγκόσμια περιβαλλοντική πολιτική
Το 1972, από τις 5 Ιουνίου έως τις 16 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε στη Στοκχόλμη τής Σουηδίας υπό την αιγίδα τού ΟΗΕ το πρώτο μεγάλο συνέδριο που αφορούσε περιβαλλοντικά ζητήματα και θεωρείται ότι το έτος αυτό συνιστά το σημείο καμπής για τη δημιουργία τής διεθνούς περιβαλλοντικής πολιτικής.
Έως τότε, τα περιβαλλοντικά θέματα αντιμετωπίζονταν ως τοπικά προβλήματα ή προβλήματα σε επίπεδο περιφέρειας και εντοπίζονταν κατά κύριο λόγο στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, δηλαδή στις περιοχές τού κόσμου που χαρακτηρίζονταν από μεγάλη βιομηχανική ανάπτυξη. Άλλωστε, το περιβάλλον δεν ήταν μία από τις προτεραιότητες του ΟΗΕ όταν ιδρύθηκε, το 1945, αμέσως μετά τη λήξη τού Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η Διάσκεψη της Στοκχόλμης, όπως έμεινε στην ιστορία, είχε ως στόχο να βρεθεί ένας κοινός τόπος από τη διεθνή κοινότητα για τη διατήρηση και την ενίσχυση του ανθρώπινου περιβάλλοντος.
Στις 15 Δεκεμβρίου τού 1972, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ εξέδωσε ψήφισμα [A/RES/2994(XXVII)] που όριζε την 5η Ιουνίου, η οποία ήταν και η πρώτη ημέρα των εργασιών τής Διάσκεψης τής Στοκχόλμης, ως Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, παροτρύνοντας τις «κυβερνήσεις και τους οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών να αναλαμβάνουν κάθε χρόνο την ίδια ημέρα παγκόσμιες δραστηριότητες για τη διατήρηση και την ενίσχυση του περιβάλλοντος, με σκοπό την εμβάθυνση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και την επιδίωξη της αποφασιστικότητας, όπως αυτή εκφράστηκε στη Διάσκεψη της Στοκχόλμης».
Το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP)
Την ίδια ημέρα, οι σύνεδροι ενέκριναν ένα άλλο ψήφισμα [A /RES/2997 (XXVII)] που οδήγησε στη δημιουργία του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP), του εξειδικευμένου οργανισμού του ΟΗΕ για περιβαλλοντικά θέματα με έδρα το Ναϊρόμπι τής Κένυας.
Από τoν πρώτο εορτασμό το 1974, η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος βοήθησε το UNEP να ευαισθητοποιήσει τη διεθνή κοινή γνώμη, να αναδείξει θέματα, όπως η εξάντληση της στιβάδας του όζοντος, οι τοξικές χημικές ουσίες, η απερήμωση και η υπερθέρμανση του πλανήτη και να εξελιχθεί σε μια παγκόσμια πλατφόρμα για την ανάληψη δράσης σε επείγοντα περιβαλλοντικά θέματα.
Με την πάροδο των ετών, εκατομμύρια άνθρωποι συμμετείχαν στις δράσεις για το περιβάλλον, συμβάλλοντας στην αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών, καθώς επίσης και στην εθνική και διεθνή περιβαλλοντική πολιτική.
Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος 2023
Τη φετινή χρονιά, το θέμα τής Παγκόσμιας Ημέρας περιβάλλοντος είναι η «Λύση στην Πλαστική Ρύπανση» και η κύρια εκδήλωση φιλοξενείται στην Ακτή Ελεφαντοστού. Πρόκειται για μια υπενθύμιση ότι οι δράσεις των ανθρώπων για την πλαστική ρύπανση έχουν σημασία. Εξάλλου, τα βήματα που πραγματοποιούν και τα μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις για την αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης αποτελούν συνέπεια των δράσεων αυτών.
Είναι καιρός να επιταχύνουμε τις δράσεις για την πλαστική ρύπανση και να καταβάλλουμε ειλικρινείς προσπάθειες για τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία, σε ένα «πράσινο» μοντέλο ανάπτυξης, κεντρικό στόχο τού οποίου αποτελεί η παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών με λιγότερους και πιο «πράσινους πόρους», για ένα περιβαλλοντικά βιώσιμο μέλλον. Και σήμερα, η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος έφτασε για μία ακόμη χρονιά για να μας το υπενθυμίσει.
