Πώς επιδρά η ανθρωπότητα και η κλιματική αλλαγή στην επιβίωση του πιο αργού θηλαστικού στον πλανήτη;
Έχοντας εξελιχθεί για περισσότερα από 64 εκατομμύρια χρόνια σε ένα είδος που εκτείνεται πλέον σε όλη την Αμερική, οι βραδύποδες απειλούνται για πρώτη φορά από την κλιματική αλλαγή και την ανθρώπινη δραστηριότητα.
Η πρώτη πληθυσμιακή μελέτη για τους βραδύποδες που διεξήχθη στον κόσμο, με την ερευνήτρια Μπέκι Κλιφ στο τιμόνι, επεδίωξε να προσδιορίσει το μέγεθος του προβλήματος που το είδος πιθανώς θα κληθεί να αντιμετωπίσει. Η ίδια αναφέρει πως το προσωπικό της έχει παρατηρήσει -φαινομενικά από το πουθενά- ότι ο πληθυσμός των βραδύποδων μειώνεται, ενώ την ίδια ώρα ορισμένοι εξ αυτών υποφέρουν από μια νόσο που η ίδια υποψιάζεται πως συνδέεται με την κλιματική αλλαγή.
Η δε νόσος είναι κάθε άλλο παρά συνηθισμένη, καθώς οι βραδύποδες διαπιστώνεται πως πεθαίνουν από την πείνα, παρόλο που τα στομάχια τους είναι γεμάτα. «Έχουμε ακραίες περιόδους ζεστού και ξηρού καιρού και στη συνέχεια ακραίες περιόδους παρατεταμένου κρύου και βροχής. Και δεν είναι αυτό στο οποίο έχουν μάθει οι βραδύποδες να ζουν», αναφέρει η Κλιφ. «Αυτό που ανακαλύπτουμε είναι ότι τα μικρόβια στο στομάχι του βραδύποδα που χρησιμοποιούν για να χωνέψουν τα φύλλα που τρώνε, πεθαίνουν όταν το ζώο κρυώνει πολύ. Επομένως, παρόλο που μπορεί να τρώει και να φαίνεται πως είναι καλά, δεν χωνεύει. Συνεπεία αυτού, χάνουν ενέργεια και αδυνατίζουν πολύ», εξηγεί η επιστήμονας.
Προφανώς, για να συλλέξει δεδομένα, πρέπει πρώτα να συλλέξει βραδύποδες, οι οποίοι ωστόσο είναι δύσκολο να εντοπιστούν, αν και κανένα από τα δύο είδη που ζουν στη χώρα δεν απειλείται έως τώρα με εξαφάνιση. «Έχουν εξελιχθεί τα τελευταία 64 εκατομμύρια χρόνια για να είναι ειδικοί στη μεταμφίεση. Είναι τόσο καλοί στο να “υποδύονται” τις καρύδες και τις φωλιές πουλιών» περιέγραψε η Κλιφ. Μπλέκονται ανάμεσα στα δέντρα και μπορεί εύκολα κάποιος να περάσει έναν βραδύποδα για μια στοίβα φύλλων. Παρότι αυτή η ικανότητά τους να κρύβονται μπορεί να βοήθησε τους βραδύποδες να επιβιώσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, προσθέτει δυσκολία στο εγχείρημα των επιστημόνων και των ακτιβιστών να συγκεντρώσουν τα δεδομένα που χρειάζονται για να συνεισφέρουν στην επιβίωση του είδους.
Η εύρεση τους αποτελεί την πλήρη απασχόληση ενός εκ των συναδέλφων της Κλιφ, ο οποίος σκαρφαλώνει ξυπόλητος σε πανύψηλα δέντρα, καλυμμένα με μυρμήγκια, ώστε να καταφέρει να φτάσει τους βραδύποδες και να τους κατεβάσει από εκεί. Η ομάδα συλλέγει μια ποικιλία δεδομένων, ακόμη και το είδος των δέντρων στα οποία ζουν οι βραδύποδες. Κατά τις βραδινές ώρες, οι ερευνητές έχουν μαζί τους ένα μικροσκοπικό σακίδιο με ένα καταγραφικό δεδομένων, το οποίο χρησιμεύει στην καταγραφή μικροκινήσεων και στην καταγραφή της γενικότερης συμπεριφοράς του σώματος των ζώων.
Για παράδειγμα, οι βραδύποδες στην Κόστα Ρίκα έχουν τρομερή όραση και αδύναμη ακοή, αλλά αυτό δεν τους εμποδίζει στην καθημερινότητά τους. Αντιθέτως, έχουν εξελιχθεί με έναν μοναδικό τρόπο που ανατρέπει την ιδέα της επιβίωσης του ικανότερου. Άλλωστε, είναι τα πιο αργά θηλαστικά στον πλανήτη. Κινούνται τόσο αργά που, κυριολεκτικά, φυτρώνουν φύκια πάνω τους.
Η ζωολόγος Λούσι Κουκ πιστεύει ότι αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που οι βραδύποδες κατάφεραν να επιβιώσουν για τόσα εκατομμύρια χρόνια πάνω στη Γη. Η ίδια έχει παρατηρήσει τις παράξενες ζωές των ζώων αυτών, προσπαθώντας να τις ερμηνεύσει κατά την τελευταία 15ετία. Αυτό που αρκετοί αδυνατούν να αντιληφθούν είναι ότι οι βραδύποδες είναι μοναδικά «κατασκευασμένοι» ώστε να επιβιώνουν. «Εξοικονομούν ενέργεια. Είναι χορτοφάγοι και τα φύλλα δημιουργούν πολλές τοξίνες. Οι βραδύποδες μπορεί να αφομοιώσουν αυτές τις τοξίνες, αλλά μόνο πολύ, πολύ αργά. Δεν θέλουν να τις επεξεργαστούν γρήγορα. Και έτσι έχουν να κάνουν με την καύση όσο το δυνατόν λιγότερης ενέργειας» εξηγεί η ζωολόγος.
Επίσης, είναι μοναχικά πλάσματα και κατεβαίνουν στο έδαφος μόνο μια φορά την εβδομάδα για να κάνουν το μπάνιο τους ή απλώς την ανάγκη τους. Αλλά το να κατέβει από τα δέντρο για να «πάει στην τουαλέτα», είναι ένας κίνδυνος για τον βραδύποδα, αφού εκ φύσεως αποτελεί ένα ευάλωτο στα αρπακτικά ζώο όταν δεν βρίσκεται σκαρφαλωμένος στα δέντρα,σημειώνει η Κλιφ. Οι επιστήμονες προσπάθησαν να εξηγήσουν γιατί χρειάζεται να κατέβουν στο έδαφος για να κάνουν την ανάγκη τους. Η ερευνήτρια πιστεύει ότι οι βραδύποδες επικοινωνούν μέσω των φερομονών που υπάρχουν στα ούρα και τα κόπρανα, που σημαίνει ότι εάν τα ζώα αφόδευαν από ψηλά, τα μηνύματα αυτά θα μπορούσαν να χαθούν.
Πάντως, γνωρίζουμε ότι οι βραδύποδες περνούν περίπου το 90% της ζωής τους κρεμασμένοι ανάποδα από δέντρα. όπως γνωρίζουμε, επίσης, πως υπάρχουν έξι διαφορετικά είδη βραδύποδων σε όλο τον κόσμο. Αλλά η απόκτηση περισσότερων πληροφοριών γι’ αυτό το παράξενο πλάσμα με το ζεστό χαμόγελο από τους επιστήμονες, θα μπορούσε ίσως να παρέχει κρίσιμες γνώσεις και για το ανθρώπινο είδος. «Μπορούμε να μάθουμε πώς να είμαστε πιο αργοί και βιώσιμοι οι ίδιοι, γιατί χρειάζεται. Ξέρετε, καταστρέφουμε αυτόν τον πλανήτη με ανησυχητικό ρυθμό. Και μέρος αυτού, οφείλεται στον εθισμό μας στην ταχύτητα και την ευκολία», ανέφερε καταλήγοντας η Κουκ.
Με πληροφορίες του CBS
