Ο ήταυρος (Botaurus stellaris), πτηνό γνωστό και ως «τρανομουγκάνα», πρόκειται για είδος που είχε προηγουμένως οδηγηθεί σε εξαφάνιση στη χώρα, αλλά τώρα φαίνεται ότι ξαναβρίσκει τη φωνή του.
Κατά την τελευταία αναπαραγωγική περίοδο, καταμετρήθηκαν 228 αρσενικά που επιδίδονταν στο γνωστό τους «φασαριόζικο» κάλεσμα ώστε να προσελκύσουν συντρόφους, απόδειξη μιας εξαιρετικής αναπαραγωγικής χρονιάς για το είδος.
Η τοπική εξαφάνιση του είδους
Κατά τη δεκαετία του 1870, το είδος εξαφανίσθηκε τοπικά από το Ηνωμένο Βασίλειο, συνεπεία της απομάκρυνσής του από το φυσικό του περιβάλλον, λόγω της αποξήρανσης των υγροβιότοπων, για την οποία ευθύνονταν οι γεωργικές δραστηριότητες. Τώρα, η Βασιλική Εταιρεία για την Προστασία των Πτηνών (RSPB) αποκάλυψε ότι χάρη στο έργο προστασίας του είδους, το πτηνό, το οποίο είναι γνωστό για τη χαρακτηριστική «βροντερή» φωνή του, είχε μια από τις πιο επιτυχημένες περιόδους αναπαραγωγής του.
Την προηγούμενη χρονιά, το μυστικοπαθές μέλος της οικογένειας των ερωδιών αναπαράχθηκε με επιτυχία για πρώτη φορά στο Φυσικό Καταφύγιο RSPB Σάλθολμ στο Τίσαϊντ – ρεκόρ αναπαραγωγής για το είδος στα βόρεια. Παρόλο που οι περισσότερες καταγραφές έχουν γίνει στην Αγγλία, με λίγες μόνο στην Ουαλία, οι ήταυροι βρέθηκαν κάποτε στη Σκωτία και τη Βόρεια Ιρλανδία και υπάρχει ελπίδα να αυξηθεί και πάλι η παρουσία τους εκεί.
Η αναπαραγωγική περίοδος του είδους
Οι περιβαλλοντολόγοι μέτρησαν 228 αρσενικά που αναζητούσαν σύντροφο για αναπαραγωγή κατά τη διάρκεια της προηγούμενης αναπαραγωγικής περιόδου, η οποία αποτέλεσε μια από τις πιο επιτυχημένες χρονιές μέχρι σήμερα. Τα πτηνά που ζουν σε υγροτόπους εξαρτώνται από τους βιότοπους καλαμώνων, όπου μετακινούνται καμουφλαρισμένα για να κυνηγήσουν ψάρια, έντομα και αμφίβια.
Τα αρσενικά είναι πιο εύκολο να καταμετρηθούν, καθώς τα ακούς πριν τα δεις- είναι το πιο θορυβώδες πουλί στο Ηνωμένο Βασίλειο, αφού η «κόρνα της ομίχλης» (“foghorn”), ο ήχος που εκπέμπουν, είναι ανιχνεύσιμη σε απόσταση έως και τριών μιλίων. Τα αρσενικά του είδους παράγουν αυτόν τον θόρυβο την άνοιξη για να προσελκύσουν θηλυκά άτομα και να ζευγαρώσουν μαζί τους.
Το 1900, οι ήταυροι επέστρεψαν στο Νόρφολκ από την ευρωπαϊκή ενδοχώρα, αλλά μετά την αποξήρανση των υγροτόπων τους για γεωργικούς σκοπούς τον 20ό αιώνα, ο πληθυσμός τους μειώθηκε και πάλι και έφτασε να αποτελείται από μόλις 11 αρσενικά μέχρι το 1997. Έκτοτε, η αποκατάσταση των ενδιαιτημάτων τους προκάλεσε την ανάκαμψη του είδους, αν και εξακολουθεί να περιλαμβάνεται στα απειλούμενα με εξαφάνιση είδη.
Ο αγώνας των συντηρητών
Οι συντηρητές συνεχίζουν τις προσπάθειές τους, επιδιώκοντας να αποκαταστήσουν τον βιότοπο των πτηνών, ώστε να έχουν ένα ασφαλές μέλλον στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Σάιμον Γουότον, ανώτερος επιστήμονας διατήρησης της RSPB, δήλωσε: «Πολλοί υγρότοποι αποξηράνθηκαν τον 19ο και τον 20ό αιώνα για να δημιουργηθεί χώρος για τη γεωργία, αφήνοντας στην τρανομουγκάνα όλο και λιγότερα μέρη για να αναπαραχθεί».
Στη συνέχεια των δηλώσεών του, ο επιστήμονας ανέφερε ότι ένας από τους στόχους για τον ήταυρο ήταν να δημιουργηθούν και να αποκατασταθούν κατάλληλοι υγρότοποι μακριά από τις ακτές, προκειμένου να υπάρχουν ασφαλείς περιοχές που δεν θα επηρεάζονται από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως είναι για παράδειγμα η άνοδος της στάθμης της θάλασσας.
Επιπλέον, η επαναφορά αυτών των χώρων συμβάλλει στην πρόληψη των πλημμυρών και καταπολεμά την κλιματική κρίση, καθώς οι υγρότοποι αποτελούν «σφουγγάρια άνθρακα», υπό την έννοια ότι δεσμεύουν μεγάλες ποσότητες άνθρακα. Ειδικά οι παράκτιοι υγρότοποι δεσμεύουν περισσότερο άνθρακα από τα δάση, οδηγώντας σε μία κατάσταση που ευνοεί τη φύση και την ίδια ώρα αντιμετωπίζει την κλιματική κρίση.
Μολονότι υπάρχουν μόνο μερικές εκατοντάδες από αυτούς στη χώρα, οι ήταυροι μπορούν να παρατηρηθούν – και να ακουστούν – την άνοιξη σε τοποθεσίες όπως το Μινσμίρ στο Σάφολκ, οι βάλτοι Άβαλον στο Σόμερσετ και το Ουζ Φεν στο Κέιμπριτζσάιρ.
Πηγή: Guardian
