Ακούστε το άρθρο στο Spotify:

Οι κτηνίατροι Ράιν Λέρα (BSc, DVM) και Λιν Μπάζχαρτ (DVM) επιχειρούν να δώσουν απάντηση σε ένα απλό, αλλά δύσκολο πολλές φορές να απαντηθεί με ακλόνητα επιχειρήματα, ερώτημα: «Μ’ αγαπάει ο σκύλος μου;».

Μπορεί η συμπεριφορά του σκύλου μας να δείχνει αγάπη, όπως τουλάχιστον την ορίζουμε ως άνθρωποι, αλλά πώς μπορούμε να ξέρουμε ότι πραγματικά μας αγαπάει κι ότι δεν μας συμπαθεί απλώς επειδή τον ταΐζουμε και τον προσέχουμε; Πολλοί από εμάς, θα μπορούσαμε να δώσουμε απάντηση βάσει της προσωπικής μας εμπειρίας με τα κατοικίδιά μας, όμως έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς προσεγγίζουν το θέμα οι ειδικοί. Ας δούμε, λοιπόν, τι έχουν να μας πουν. Το pet-in.gr συμπύκνωσε τις απαντήσεις τους και σας τις παραθέτει.

Καταρχάς, ως ιδιοκτήτες σκύλων, είναι εύκολο για εμάς να αναγνωρίσουμε ότι αγαπάμε τα σκυλιά μας. Ειδάλλως, γιατί σηκωνόμαστε από το ζεστό κρεβάτι μας για να τα βγάλουμε έξω βόλτα; Γιατί φεύγουμε από ένα υπέροχο εστιατόριο πριν από το επιδόρπιο και κατευθυνόμαστε στο σπίτι για να τα ταΐσουμε; Γιατί τα συγχωρούμε αμέσως αφού μασήσουν τις αγαπημένες μας παντόφλες; Το να πούμε ότι οι σκύλοι είναι «ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου» πρόκειται για μια υπεραπλούστευση της κατάστασης για πολλούς από εμάς. Ωστόσο, το ερώτημα που πλανάται παραμένει.

Τι λέει η επιστήμη

Μια καινοτόμος ομάδα επιστημόνων στο Πανεπιστήμιο Έμορυ στην Ατλάντα της Τζόρτζια υιοθέτησε μια κλινική προσέγγιση για τη διερεύνηση της συναισθηματικής κατάστασης των σκύλων. Χρησιμοποιώντας μαγνητική τομογραφία (MRI), οι επιστήμονες σάρωσαν τον εγκέφαλό τους ενώ τους εξέθεταν σε συγκεκριμένες οσμές. Οι αλλαγές που παρατηρήθηκαν στην εγκεφαλική λειτουργία τους, παρείχαν δεδομένα για τη συναισθηματική κατάσταση των σκύλων.

Γιατί, όμως, οσμές; Οι σκύλοι περιπλανώνται και εξερευνούν τον κόσμο αξιοποιώντας την αίσθηση της όσφρησης. Κατ’ ουσίαν, οι σκύλοι, σε αντίθεση με τους ανθρώπους, εξαρτώνται περισσότερο από την αίσθηση της όσφρησης, παρά από την όραση, στην προσπάθειά τους να αντιληφθούν και να ερμηνεύσουν το περιβάλλον τους. Ο τρόπος με τον οποίο οι σκύλοι επεξεργάζονται και ανταποκρίνονται στις μυρωδιές αποτελεί αντανάκλαση των συναισθημάτων τους.

Έτσι εξηγείται γιατί το πείραμα χρησιμοποίησε οσμές για να διεγείρει τον εγκέφαλο των σκύλων. Χρησιμοποιώντας μαγνητική τομογραφία, οι επιστήμονες μέτρησαν τις νευρικές αντιδράσεις των σκύλων όταν εκείνοι εκτέθηκαν σε μυρωδιές, τόσο οικείων όσο και αγνώστων ανθρώπων και σκύλων.

Το πείραμα αποκάλυψε ότι όταν ένας σκύλος μύριζε το οικείο άρωμα του ιδιοκτήτη του, ενεργοποιούταν το «κέντρο ανταμοιβής» του εγκεφάλου, δηλαδή ο κερκοφόρος πυρήνας. Αυτό το τμήμα του εγκεφάλου περιέχει πολλούς υποδοχείς ντοπαμίνης, τόσο στους ανθρώπινους εγκεφάλους όσο και στους εγκεφάλους των σκύλων, και «ανάβει» ή ενεργοποιείται όταν βιώνουμε ευχάριστες εμπειρίες. Για παράδειγμα, η μυρωδιά του αγαπημένου μας γεύματος που σιγοβράζει, μπορεί να προκαλέσει την ενεργοποίηση αυτού του τμήματος του εγκεφάλου.

Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι, στο πείραμα, απ’ όλες τις μυρωδιές που παρουσιάστηκαν στους σκύλους, εκείνοι ανταποκρίθηκαν πιο ευνοϊκά στις ανθρώπινες οσμές συγκριτικά με τις μυρωδιές που προέρχονταν από άλλους σκύλους. Επιπλέον, ο κερκοφόρος πυρήνας των σκύλων ενεργοποιούταν περισσότερο όταν μύριζε κάποιον που γνώριζε. Μία παρόμοια αντίδραση παρατηρείται και στους εγκεφάλους των ανθρώπων όταν κοιτάζουν φωτογραφίες ανθρώπων που αγαπούν.

Σε μία αντίστοιχη έρευνα που διεξήχθη στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας, οι επιστήμονες μελέτησαν την εγκεφαλική δραστηριότητα των σκύλων όταν εκτίθενται σε ήχο για να ανακαλύψουν τι συμβαίνει μέσα στον εγκέφαλό τους όταν τους μιλάμε. Όταν εκτέθηκαν σε χαρούμενους ήχους, ο εγκέφαλος του σκύλου ανταποκρίθηκε με τον ίδιο τρόπο που ανταποκρίνεται ο ανθρώπινος εγκέφαλος, ενεργοποιώντας τον ακουστικό φλοιό. Αυτό αποτελεί ένα ακόμη στοιχείο που καταδεικνύει την αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ σκύλου και ανθρώπου, επικυρώνοντας τον δεσμό ανθρώπου-ζώου.

Μέσω της επιστήμης, είμαστε πλέον σε θέση να γνωρίζουμε ότι οι σκύλοι-φίλοι μας είναι κοινωνικά, συναισθηματικά όντα, που ανταποκρίνονται στις ανθρώπινες μυρωδιές και φωνές. Αντιδρούν με χαρά στη μυρωδιά μας και ανταποκρίνονται αναλόγως στον τόνο της φωνής μας. Η επιστήμη αποδεικνύει ότι ένα μέρος του εγκεφάλου των σκύλων συνδέεται με θετικά συναισθήματα και ότι πράγματι νιώθουν αγάπη για τους ανθρώπινους φίλους τους, αφού αυτό συχνά ενεργοποιείται από την παρουσία μας.

Αφού ξεκαθαρίσαμε πλέον ότι οι σκύλοι μας μπορούν όντως να μας αγαπήσουν, μόνο ένα πράγμα μένει να απαντήσουμε: «Πώς θα καταλάβω αν ο σκύλος μου μ’ αγαπάει;»

Πώς θα καταλάβω αν ο σκύλος μου μ’ αγαπάει;

Οι κτηνίατροι παραθέτουν μερικές ενδείξεις που μπορούν να μας «πουν» αν ο σκύλος μας όντως μας αγαπάει ή όχι, κι αν προτιμούν εμάς από το αγαπημένο τους γεύμα ή από μια ξέγνοιαστη βόλτα στο πάρκο. Κάποιες από αυτές μπορεί να είναι αυτονόητες, αλλά ίσως όχι για όλους, επομένως ας δούμε ποιες είναι αυτές οι ενδείξεις αγάπης απ’ τον σκύλο μας:

1.Χαίρεται όταν μας βλέπει

Ο σκύλος μας μπορεί να χοροπηδάει και να γαβγίζει σαν τρελός όταν μας βλέπει και να γίνεται πολύ συναισθηματικός αμέσως μόλις διαβούμε το κατώφλι του σπιτιού. Αυτό από μόνο του είναι μια τρανταχτή ένδειξη ότι μας αγαπάει, αφού χαίρεται τόσο πολύ που μας βλέπει!

2. Μας δίνει δώρα

Ο σκύλος μας ίσως να μην είναι σε θέση να επισκεφθεί ένα κατάστημα και να μας αγοράσει ως δώρο κάτι που θα θέλαμε -εντάξει, όχι ίσως, σίγουρα δεν μπορεί να το κάνει- αλλά όταν μας φέρνει το αγαπημένο του παιχνίδι και μας το παρουσιάζει ως δώρο, το κάνει γιατί θέλει να μοιραστεί το παιχνίδι του με το άτομο που αγαπάει. Κι ακόμη κι αν το κάνει απλώς για να παίξει, είναι κι αυτό μια ένδειξη ότι μας αγαπάει, αφού δεν θα ήταν πρόθυμος να χρησιμοποιήσει τα παιχνίδια του ο οποιοσδήποτε!

3. Μας «βάζει» αμέσως μετά το φαγητό

Η αλήθεια είναι ότι, βάσει ενστίκτου και μόνο, μπροστά στη θέα ενός μπολ γεμάτου με φαγητό που του αρέσει, σχεδόν πάντα θα προτιμήσει να εγκαταλείψει για λίγο την αλληλεπίδραση με τον άνθρωπό του, μη μπορώντας να αντισταθεί στην απόλαυση ενός ωραίου γεύματος. Ωστόσο, μόλις το μπολ αδειάσει, το πιθανότερο είναι ότι θα έρθει πάλι σ’ εμάς, γεγονός που δείχνει ότι δεν μας ξεχνάει για το φαγητό, απλώς κάνει ένα διάλειμμα για να τραφεί -είναι άλλωστε μέρος του ενστίκτου της επιβίωσης- και μετά είναι έτοιμος ξανά να έρθει και να μας αγκαλιάσει!

4. Του αρέσει να κοιμάται μαζί μας

Τα σκυλιά είναι εκ φύσεως σε εγρήγορση για να μπορούν να αντιμετωπίζουν τις απειλές που δέχονται από το περιβάλλον τους και συχνά ξαπλώνουν σε αμυντική στάση όταν κοιμούνται στη φύση. Εκθέτουν τη μύτη τους στον άνεμο, προκειμένου να είναι σε θέση να ανιχνεύσουν τυχόν απειλητικές μυρωδιές, ενώ έχουν την πλάτη τους γυρισμένη στους υπόλοιπους σκύλους της αγέλης, ώστε να σχηματίζουν όλοι μαζί έναν προστατευτικό κύκλο. Αν, λοιπόν, ο σκύλος μας δεν έχει κανένα πρόβλημα να μας αγκαλιάσει ενώ καθόμαστε στον καναπέ ή στο κρεβάτι μας και να ξαπλώσει για να χαλαρώσει ή να κοιμηθεί μαζί μας, αυτό σημαίνει ότι νιώθει απόλυτα ασφαλής και ότι μας θεωρεί μέλη της αγέλης του, δηλαδή μέρος του στενού οικογενειακού του κύκλου. Δεν είμαστε, όπως καταλαβαίνετε, μόνο εμείς που θεωρούμε τους σκύλους μας μέλη της οικογένειάς μας, αλλά κι εκείνοι μας βλέπουν ακριβώς έτσι.

5. Μας κοιτάζει με αγάπη

Μιας και που, όπως αναφέραμε, είμαστε όντα που δίνουμε προτεραιότητα στην όραση, κι όχι στην ακοή, μπορούμε να αντιληφθούμε καλύτερα με το βλέμμα μας εάν ο σκύλος μας μάς αγαπάει. Γενικά, η άμεση οπτική επαφή μπορεί να ερμηνευθεί ως επιθετική ενέργεια μεταξύ των σκύλων. Για παράδειγμα, όταν δύο σκύλοι συναντηθούν, ο ένας εκ των δύο θα στρέψει το βλέμμα του αλλού, ως ένδειξη σεβασμού προς τον σκύλο-αρχηγό. Στην περίπτωσή μας, όταν ο σκύλος μας μάς κοιτάζει με ένα ήρεμο βλέμμα και με κόρες που έχουν κανονικό μέγεθος, εκείνη ακριβώς τη στιγμή μας χαρίζει ένα βλέμμα αγάπης.

6. Δεν ενδιαφέρεται για την εμφάνισή μας

Αν ο σκύλος μας μάς αγκαλιάζει ακόμη κι όταν ξυπνάμε και δεν έχουμε ακόμη πλύνει τα δόντια μας ή μετά από έντονη γυμναστική που «κολυμπάμε» στον ιδρώτα ή μία από εκείνες τις ημέρες που τα μαλλιά μας είναι «ατίθασα» και φαινόμαστε περίεργοι, τότε αυτό αποτελεί μία ακόμα ένδειξη αγάπης από εκείνον προς εμάς. Μας αγαπάει, δηλαδή, άνευ όρων. Ακόμη κι αν έχουμε κακή αναπνοή. Ακόμη κι αν φαινόμαστε διαφορετικοί.

7. Μας ακολουθεί παντού

Αν δε μπορούμε να κάνουμε ούτε βήμα χωρίς να έχουμε τον σκύλο μας στα πόδια μας, τότε αυτό ίσως να είναι η πιο σημαντική ένδειξη ότι μας αγαπάει. Όταν συμβαίνει αυτό, ο σκύλος μας δεν προσκολλάται σ’ εμάς μόνο για ασφάλεια, αλλά κι επειδή -σε αντίθεση με πολλούς ανθρώπινους συντρόφους- δεν χορταίνουν την παρέα μας!

Φυσικά, όλα τα παραπάνω τροποποιούνται και διαμορφώνονται αναλόγως με τον χαρακτήρα του σκύλου μας, αφού κανένας δεν είναι ίδιος με τον άλλο. Επομένως, δεν θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι ο σκύλος μας δεν μας αγαπάει εάν δεν κάνει κάτι από τα παραπάνω, αλλά περισσότερο να θεωρήσουμε ότι μας αγαπάει αν κάνει έστω κι ένα από αυτά.

Και για να μην αγχώνεστε, να ξέρετε ότι αν αγαπάμε τον σκύλο μας, είναι σχεδόν βέβαιο ότι κι εκείνος μας αγαπάει. Όχι για να μας το ανταποδώσει, αλλά επειδή τα συναισθήματά του δεν τα διαμορφώνει από μόνος του, αλλά τα καθορίζουμε κι εμείς με τα δικά μας συναισθήματα και τις δικές μας πράξεις. Αν, λοιπόν, δεν τον κάνουμε ν’ αναρωτιέται για την αγάπη μας, τότε το πιθανότερο είναι ότι ούτε εμείς θα χρειαστεί να αναρωτηθούμε για τη δική του!