Πόσο πιθανό είναι η κλιματική αλλαγή να επηρεάσει μελλοντικά τον τουρισμό στη Μεσόγειο; Κι αν τον επηρεάσει, σε ποιό βαθμό εκτιμάται πως θα συμβεί κάτι τέτοιο;
Τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τουρισμού (European Travel Commission, ETC), όσο και οι ειδικοί, είναι για την ώρα μάλλον καθησυχαστικοί όσον αφορά τον τουρισμό της Μεσογείου στο άμεσο μέλλον. Παρατηρούν όμως μετατόπιση των τουριστικών ροών προς τη Μεσόγειο πριν και μετά το καλοκαίρι, όπως εν μέρει και προς τις Βόρειες Χώρες.
Το Πανεπιστήμιο της Βέρνης είχε διαπιστώσει ήδη από το 2010 πως η οι καύσωνες, η ένταση και η διάρκειά τους στην Ανατολική Μεσόγειο είχαν σχεδόν επταπλασιαστεί από το 1960. Ακόμα κι έτσι, οι «βορείως των Άλπεων» Ευρωπαίοι εξακολουθούν μέχρι και σήμερα να την κατακλύζουν.
Σε πρόσφατο δημοσίευμά της, η ελβετική εφημερίδα Neue Züricher Zeitung αναρωτιόταν: «Θα χάσουν οι διακοπές στη Μεσόγειο την γοητεία τους σε μερικές δεκαετίες αν οι θερμοκρασίες γίνουν όπως της Ερυθράς Θάλασσας;». Η εκτίμηση του συντάκτη ήταν πως «μακροπρόθεσμα η κλιματική αλλαγή θα αλλάξει τον τουρισμό της Μεσογείου».
Επίσης, την ίδια περίοδο η βιεννέζικη Der Standard φιλοξενούσε άρθρο με τίτλο «Να εξακολουθήσουμε να πηγαίνουμε για καλοκαιρινές διακοπές στον νότο; Τα υπέρ και τα κατά». Ένας εκ των αναγνωστών αποφαινόταν επιγραμματικά πως «ο βορράς είναι ο νέος νότος».
Παράλληλα, η Βαυαρική Ραδιοφωνία (BR) πιθανολογούσε ότι μελλοντικά «η πλειοψηφία των τουριστών θα κάνει διακοπές στη Β. Γερμανία, τη Σκανδιναβία ή τις χώρες της Βαλτικής», ενώ το γερμανικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο ZDF αναρωτιόταν εάν οι τουρίστες θα προτιμούν ακόμα τη Μεσόγειο έως το 2050 ή εάν θα κατευθυνθούν προς τον βορρά επιδιώκοντας να αποφύγουν τους καύσωνες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τουρισμού αναφέρει ότι «προορισμοί όπως η Τσεχία, η Βουλγαρία, η Ιρλανδία και η Δανία απολαμβάνουν αυξανόμενης δημοτικότητας». Ο δε πρόεδρος της επιτροπής, Μιγκέλ Σανζ, δήλωσε στη γερμανική ταξιδιωτική ιστοσελίδα Reisereporter πως «οι απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες θα έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στις αποφάσεις των ταξιδιωτών στο μέλλον».
Our latest #ETCresearch on #travel intentions in Europe shows that 7.6% of travellers see extreme weather events as a concern for trips between June and November 2023.
Read more in this @Reuters piece by @joannaplucinska 👇https://t.co/77fYntxkIw
— European Travel Commission (ETC) (@ETC_Corporate) July 19, 2023
Επί του παρόντος, πάντως, οι δημοσκοπήσεις της ETC δείχνουν πως Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, Κροατία και Ελλάδα εξακολουθούν να αποτελούν τους πιο δημοφιλείς ταξιδιωτικούς προορισμούς για τους Ευρωπαίους του βορρά.
Δραματικότερη ήταν η εκτίμηση του Γερμανού υπουργού Υγείας, Καρλ Λάουτερμπαχ: «Μια εποχή φτάνει στο τέλος της», έγραψε προ ημερών στο Twitter, θέτοντας υπό αμφισβήτηση το μέλλον της Ιταλίας, όπου ο ίδιος έκανε διακοπές, ως τουριστικού προορισμού.
Άμεση ήταν η αντίδραση της Ιταλίδας υπουργού Τουρισμού, Ντανιέλα Σαντανσέ: «Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει ολόκληρο τον πλανήτη, όλοι προσπαθούμε να την αντιμετωπίσουμε και ελπίζουμε ότι οι Γερμανοί θα συνεχίσουν να έρχονται – ο Λάουτερμπαχ επίσης».
Heute in Bologna Italien eingetroffen, jetzt geht es in die Toskana. Die Hitzewelle ist spektakulär hier. Wenn es so weiter geht werden diese Urlaubsziele langfristig keine Zukunft haben. Der Klimawandel zerstört den Süden Europas. Eine Ära geht zu Ende. https://t.co/jrSuZ7pD11
— Prof. Karl Lauterbach (@Karl_Lauterbach) July 13, 2023
Πάντως, το υπουργείο της προειδοποιεί σε έκθεσή του ότι οι αλλοδαποί τουρίστες θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 15% σε περίπτωση ανόδου της θερμοκρασίας κατά 2 °C, κάτι που θα ισοδυναμούσε με απώλεια 15 δισ. ευρώ εσόδων ετησίως. Στην εξαιρετικά ακραία περίπτωση ανόδου κατά 4 °C μάλιστα, οι απώλειες θα άγγιζαν τα 52 δισ. ευρώ. Φέτος, όμως, αναμένεται ρεκόρ στην Ιταλία με 68 εκατ. τουρίστες.
Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Τουριστικής Έρευνας στο γερμανικό Πανεπιστήμιο Χαρτς, Χάραλντ Τσάις, μιλώντας στην εφημερίδα Die Welt δήλωσε: «Η άνοδος της θερμοκρασίας θα επηρεάσει μεσοπρόθεσμα. Όσο πιο συχνοί είναι οι καύσωνες, τόσο περισσότεροι θα αναζητούν εναλλακτικές λύσεις Οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν στη Βόρεια και την Βαλτική Θάλασσα, καθιστώντας την Μεσόγειο λιγότερο ελκυστική το καλοκαίρι και περισσότερο την άνοιξη και το φθινόπωρο. Θα περάσουν όμως σίγουρα μερικά χρόνια ακόμη πριν οι μεγάλες μάζες σταματήσουν να την επιλέγουν»
Ο Κάρλο Σπετ, ειδικός της ηλεκτρονικής ταξιδιωτικής πύλης Urlaubspiraten, με εκατομμύρια επισκέπτες, προτρέπει ήδη τους τουρίστες να κατευθυνθούν «στα βουνά», αφού οι αλπικοί προορισμοί έχουν μέση διαφορά θερμοκρασίας 6 °C εν συγκρίσει με κλασσικούς μεσογειακούς προορισμούς, και να ταξιδέψουν «στην Πολωνία ή στις βαλτικές χώρες, οι οποίες έχουν και σημαντικά χαμηλότερες τιμές».
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Reisereporter, η οποία επικαλείται στοιχεία της πλατφόρμας εξοχικών κατοικιών FeWo-direkt, τον Ιούλιο αυξήθηκε -σε σχέση με τον Ιούνιο- το ενδιαφέρον για την Πολωνία (+70%), την Τσεχία (+90%), τη Ν. Νορβηγία (+35%) και για περιοχές της Σουηδίας (+20%), ενώ καταγράφηκε ειδικά για το Σμόλαντ ο ίδιος αριθμός αναζητήσεων με την ισπανική Τενερίφη και μεγαλύτερος από το δημοφιλές ιταλικό Ρίμινι!
Αυξήθηκε, επίσης, για την Ρίγα της Λετονίας (+25%), το Ταλίν της Εσθονίας (+25%), το Εδιμβούργο της Σκωτίας (+20%), αλλά και για τη Β. Ισπανία κατά 15-20%. «Ωστόσο, συνολικά ο αριθμός των αναζητήσεων για τη Μεσόγειο παρέμεινε σταθερά υψηλός. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη μείωσης του ενδιαφέροντος». Αυτό επιβεβαιώνει και η Γερμανική Ταξιδιωτική Ένωση (DRV) με την ενθαρρυντική -για την περιοχή μας- διαπίστωση ότι «οι τουριστικοί πράκτορες δεν έχουν αναφέρει ακυρώσεις λόγω ζέστης. Το ενδιαφέρον για την ανατολική Μεσόγειο είναι αρκετά μεγαλύτερο από εκείνο της δυτικής».
Ο Τόρστεν Κίρστγκες, καθηγητής τουριστικής οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Βίλχελμσχάφεν, εκτίμησε, μιλώντας στο γερμανικό οικονομικό περιοδικό WirtschaftsWoche πως «οι καύσωνες δεν θα επηρεάσουν». Συγκεκριμένα, ανέφερε: «Η εμπειρία από φυσικές καταστροφές του παρελθόντος δείχνει ότι οι τουρίστες επιστρέφουν πολύ γρήγορα και οι οικογένειες με παιδιά μπορούν να ταξιδέψουν μόνο το καλοκαίρι. Ο ήλιος θα είναι πάντα ο καθοριστικός παράγοντας, ειδικά τώρα που ο καιρός σε μας είναι άστατος και βροχερός. Ο καιρός δεν θα είναι ποτέ σίγουρα καλός ούτε στην Γερμανία, ούτε στην Σκανδιναβία, παρά μόνο στον νότο»
Άλλωστε, όπως σημείωσε ο ίδιος στη συνέχεια, «η εμπειρία δείχνει ότι οι 40 °C είναι η εξαίρεση σχεδόν παντού – και φέτος. Γενικώς, η ζέστη δεν λειτουργεί αποτρεπτικά. Χώρες όπως η Ελλάδα είναι πολύ δημοφιλείς εδώ και δεκαετίες, παρόλο που κάνει πάντα πολύ ζέστη». Από την άνοδο της θερμοκρασίας θα ωφεληθούν «πιθανόν οι χώρες της Βόρειας Ευρώπης, αλλά μόνο αν όντως κάνει ζέστη εκεί». Ωστόσο, επισήμανε ότι «ακόμα και αν πηγαίνουν στον νότο λιγότεροι την περίοδο αιχμής, θα πηγαίνουν πριν ή μετά, όταν έχει λιγότερη ζέστη – και σίγουρα καλύτερο καιρό από μας».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
