Τουλάχιστον 177 υπερασπιστές του περιβάλλοντος δολοφονήθηκαν το 2022 παγκοσμίως, εκ των οποίων 60 στην Κολομβία, την πιο επικίνδυνη χώρα του κόσμου για τους εν λόγω ακτιβιστές, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Global Witness.
Από την έκθεση της οργάνωσης, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα εχθές, Τρίτη 12/9, προκύπτει η διαπίστωση ότι η Κολομβία είναι η πιο επικίνδυνη χώρα για να ζεις εάν είσαι ακτιβιστής που αγωνίζεται για την προστασία του περιβάλλοντος, αφού από τις 177 καταγεγραμμένες δολοφονίες ακτιβιστών το 2022, οι 60 σημειώθηκαν εκεί.
Αναφορικά με τις υπόλοιπες δολοφονίες υπερασπιστών της φύσης που διεπράχθησαν μέσα στο 2022, 34 σημειώθηκαν στη Βραζιλία, 31 στο Μεξικό, 14 στην Ονδούρα και 11 στις Φιλιππίνες. Συνολικά, 1910 άνθρωποι που μάχονταν για την προστασία του πλανήτη δολοφονήθηκαν τη δεκαετία 2012-2022, το 70% εξ αυτών στη Λατινική Αμερική, αναφέρει η έκθεση της Global Witness.
Αν και οι ακτιβιστές που δολοφονήθηκαν το 2022 ήταν ελαφρώς λιγότεροι συγκριτικά με το 2021 -177 έναντι 200- «η κατάσταση δεν βελτιώθηκε ουσιαστικά» σε διεθνή κλίμακα, καθώς ο μέσος όρος, που ισοδυναμεί με μία δολοφονία ακτιβιστή ανά δύο μέρες, παρέμεινε πρακτικά αμετάβλητος, υπογραμμίζει η βρετανική ΜΚΟ.
Το 2022, το 88% των 177 θυμάτων σε παγκόσμια κλίμακα βρισκόταν στη Λατινική Αμερική, τα 60 εκ των οποίων στην Κολομβία, ενώ ο αριθμός αυτός διπλασιάστηκε συγκριτικά με το 2021. «Για ακόμη μια φορά, οι αυτόχθονες λαοί, οι κοινότητες με αφρικανική καταγωγή, οι μικροκαλλιεργητές και οι υπερασπιστές του περιβάλλοντος χτυπήθηκαν σκληρά στις χώρες της νότιας Αμερικής» επισημαίνει η έκθεση της Global Witness.
Αγώνα κατά της βίας εναντίον ακτιβιστών και των ηγετών κοινοτήτων καταβάλλει ο σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος της Κολομβίας, Γκουστάβο Πέτρο, ο πρώτος στην ιστορία της χώρας που ανήκει στην αριστερά, αλλά μη κυβερνητικές οργανώσεις κρίνουν πως οι προσπάθειες είναι ανεπαρκείς.
Όπως προκύπτει από τα καταγεγραμμένα στοιχεία, η Κολομβία, μια χώρα όπου μαίνεται εμφύλιος πόλεμος για περίπου μισό αιώνα, παραμένει μια από τις πιο φονικές χώρες στον κόσμο για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος. Η εκδήλωση βίας και η δράση των ενόπλων δυνάμεων που σχετίζεται με παράνομες δραστηριότητες, όπως διακίνηση ναρκωτικών, παράνομη εξόρυξη πολύτιμων μετάλλων, εμπόριο ξυλείας κ.α., κλιμακώνονται στη λατινοαμερικάνικη χώρα.
Η οργάνωση που δημοσίευσε την έκθεση αναγνωρίζει πως «είναι δύσκολο να διευκρινιστούν τα ακριβή αίτια των φόνων», αλλά οι περισσότερες δολοφονίες πιθανώς συνδέονται με την αγροτοβιομηχανική δραστηριότητα, την εκμετάλλευση κοιτασμάτων πολύτιμων μετάλλων, την παράνομη υλοτομία, την πρόσβαση στο νερό και τη λαθροθηρία.
NEW 🔴 In 2022, 177 #Defenders were killed for protecting their land & the planet. But around the 🌎 they remain steadfast in their struggle.
Their voices can’t be silenced. We join them in demanding justice and immediate action. #DefendTheDefendershttps://t.co/X1b1NuDmSe pic.twitter.com/JC3bjnsYxu
— Global Witness (@Global_Witness) September 13, 2023
Οι καταγγελίες των ατόμων που στοχοποιούνται
Μεταξύ των ατόμων που βρίσκονται στο στόχαστρο στην Κολομβία είναι και η Νάντια Ουμάνα, μια 35χρονη κοινωνιολόγος και μέλος μιας οργάνωσης που ανακτά κλεμμένες εκτάσεις γης από παραστρατιωτικούς στα σύνορα ανάμεσα στη Μαγκνταλένα και στη Σέσαρ, δυο νομαρχίες σημαδεμένες ιστορικά από τη δράση ακροδεξιών, που επενδύουν στην κτηνοτροφία, στην καλλιέργεια ααβόρας (πηγή φοινικέλαιου) και στην παράνομη εξόρυξη μεταλλευμάτων.
Σύμφωνα με την ίδια, τέσσερις από τους συντρόφους της έχουν δολοφονηθεί. «Το να μαθαίνεις πως κάποιος από τους συντρόφους σου δολοφονήθηκε, προκαλεί πόνο για τον οποίο δεν υπάρχουν λέξεις», περιγράφει η Ουμάνα. Παράλληλα, καταγγέλει τη «συστηματική επίθεση» εναντίον της οργάνωσής της, λόγω της εναντίωσής της στις παράνομες δραστηριότητες ακροδεξιών παραστρατιωτικών. «Το να υπερασπίζεσαι το περιβάλλον, τη φύση, τη γη (…) εδώ στην Κολομβία είναι επικίνδυνο», αναφέρει χαρακτηριστικά. Τώρα πια, έχοντας απηυδήσει, η ίδια και η ομάδα της έλαβαν την απόφαση να δρουν από απόσταση.
Ένα άλλο εμβληματικό παράδειγμα αποτελεί η αντιπρόεδρος της χώρας, η Αφροκολομβιανή Φράντσα Μάρκες, η οποία το 2018 τιμήθηκε με το βραβείο Γκόλντμαν -που συχνά θεωρείται ανάλογο με ένα Νόμπελ για το περιβάλλον- είχε δεχθεί απειλές και είχε αποτελέσει στόχο επιθέσεων τα χρόνια του αγώνα της. Το 2019, πριν βρεθεί στην εξουσία, επέζησεαπό μια επίθεση εναντίον της με χειροβομβίδα και πυρά, επειδή υπερασπιζόταν την πρόσβαση σε καθαρό νερό κοινοτήτων Αφροκολομβιανών που υφίσταντο τις συνέπειες παράνομης μεταλλευτικής δραστηριότητας.
Το τροπικό δάσος του Αμαζονίου
Το δάσος του Αμαζονίου – το οποίο εκτείνεται σε οκτώ χώρες- «καταβροχθίζεται» από την υλοτομία, την εξόρυξη μετάλλων, την κτηνοτροφία, καθώς κι από εμπρησμούς, ενώ συνιστά ένα εξαιρετικά φονικό μέρος για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος. «Την περασμένη χρονιά, 39 υπερασπιστές του περιβάλλοντος βρήκαν τον θάνατο εκεί. Ανάμεσά τους, 11 που ανήκαν σε κοινότητες αυτοχθόνων», σημειώνει η Global Witness. Η έκθεση διαπιστώνει ότι όσοι υπερασπίζονται το οικοσύστημα δίνουν τη ζωή τους για να προστατεύσουν τα σπίτια τους, το βιός τους και την υγεία του πλανήτη.
Το 2022, η δολοφονία του Βρετανού δημοσιογράφου Ντομ Φίλιπς και του ειδικού στις υποθέσεις των αυτοχθόνων Μπρούνο Περέιρα στον βραζιλιάνικο Αμαζόνιο μετατράπηκε σε σύμβολο της αυξανόμενης βίας στην περιοχή, την οποία λυμαίνονται διακινητές ναρκωτικών, λαθροθήρες και παράνομοι μεταλλωρύχοι. Στη Βραζιλία, οι οικολόγοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με την ανοιχτή «εχθρότητα» του πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου (2019-2022), ενώ στο Μεξικό, τη χώρα όπου είχαν καταγραφεί οι περισσότερες δολοφονίες το 2021, «σημειώθηκε αξιοσημείωτη πτώση», από τις 54 στις 31, αλλά η κατάσταση εξακολουθεί να χρήζει αντιμετώπισης, επισημαίνει η Global Witness.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ και AFP
