Νέα έκθεση διαπιστώνει ότι το 2022, μια καταστροφική χρονιά για την Ευρώπη με πολλαπλές φυσικές καταστροφές που έπληξαν ανθρώπους και ζώα, «δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό», αλλά περισσότερο μια νέα πραγματικότητα.
Το 2022 υπήρξε μία από τις χειρότερες χρονιές για την Ευρώπη. Οι καύσωνες, η ξηρασία και οι πυρκαγιές, όπως και η τήξη των παγετώνων, αντικατοπτρίζουν όλα τον τεράστιο αντίκτυπο της κλιματικής κρίσης στη Γηραιά Ήπειρο, υποστηρίζει μια νέα ανάλυση.
Υπερθέρμανση, ξηρασία και πυρκαγιές
Μια κοινή έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετεωρολογίας και της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαπίστωσε ότι το περασμένο καλοκαίρι ήταν το θερμότερο που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία της Ευρώπης, προκαλώντας περισσότερους από 16.000 πλεονάζοντες θανάτους, σύμφωνα με την έκθεση.
«Δυστυχώς, αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί μεμονωμένο φαινόμενο ή παραξενιά του κλίματος», δήλωσε ο Κάρλο Μπουόντεμπο, διευθυντής της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής Copernicus σε ανακοίνωσή του, προσθέτοντας ότι η μέχρι τώρα κατανόηση του κλιματικού συστήματος «μας πληροφορεί ότι αυτού του είδους τα γεγονότα αποτελούν μέρος ενός μοτίβου που θα καταστήσει τα ακραία φαινόμενα θερμικής καταπόνησης πιο συχνά και πιο έντονα σε ολόκληρη την περιοχή».
Το 2022 αποτέλεσε για αρκετές χώρες το θερμότερο έτος στην ιστορία τους. Στις χώρες αυτές περιλαμβάνονται το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ισπανία, η Ελβετία και η Ιταλία.
Σύμφωνα με την έκθεση, η Ευρώπη είναι η ταχύτερα θερμαινόμενη ήπειρος στον κόσμο και θερμαίνεται δύο φορές ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετεωρολογίας. Αλλά το γεγονός ότι η ήπειρος είναι θερμή δεν είναι το μόνο πρόβλημα. Είναι επίσης εξαιρετικά ξηρή, κι αυτό οδηγεί σε ανυπολόγιστες επιπτώσεις στη γεωργία και την παροχή νερού.
Την προηγούμενη χρονιά, σε πολλά μέρη της ηπείρου παρατηρήθηκαν πολύ χαμηλά επίπεδα βροχοπτώσεων, με τη Γαλλία να βιώνει την ξηρότερη περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου που έχει καταγραφεί ποτέ. Στην Ισπανία, τα αποθέματα νερού έπεσαν μόλις στο 40% της χωρητικότητας, σύμφωνα με την έκθεση.
Εκτός των άλλων, η επίμονη ξηρασία και οι υψηλές θερμοκρασίες τροφοδότησαν έντονες πυρκαγιές. Το 2022, η Ευρώπη κατέγραψε τη δεύτερη μεγαλύτερη καμένη έκταση, με την Κεντρική Ευρώπη και τη Μεσόγειο να «χάνουν» μεγάλες εκτάσεις εξαιτίας των πυρκαγιών.
Θερμοί ωκεανοί και τήξη παγετώνων
Εξίσου κακή ήταν η χρονιά και για τους παγετώνες των Ευρωπαϊκών Άλπεων, με τις απώλειες μαζών πάγου να σημειώνουν ρεκόρ λόγω των περιορισμένων χιονοπτώσεων, των υψηλών θερμοκρασιών και της σκόνης από τη Σαχάρα, η οποία προσδίδει πιο σκούρο χρώμα στους παγετώνες με αποτέλεσμα να απορροφούν περισσότερη θερμότητα και να λιώνουν ταχύτερα.
Ασυνήθιστα θερμοί ήταν και οι ωκεανοί. Η μέση θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στον Βόρειο Ατλαντικό ήταν η θερμότερη που έχει καταγραφεί ποτέ. Οι ρυθμοί θέρμανσης σε τμήματα της Μεσογείου, της Βαλτικής και της Μαύρης Θάλασσας, καθώς επίσης και της νότιας Αρκτικής, ήταν υπερτριπλάσιοι από τον παγκόσμιο μέσο όρο, σύμφωνα τις διαπιστώσεις της έκθεσης.
Με την άφιξη του Ελ Νίνιο, του φυσικού κλιματικού φαινομένου που συνεισφέρει στην παγκόσμια θέρμανση, πολλοί επιστήμονες ανησυχούν για την πιθανότητα εκδήλωσης ακόμη πιο ακραίων κλιματικών φαινομένων εντός του 2023.
Ελπιδοφόρες ενδείξεις
Μέσα στην καταστροφή, υπάρχουν και κάποια ελπιδοφόρα σημάδια. Η έκθεση διαπίστωσε ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρήγαγαν περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από ό,τι τα ορυκτά καύσιμα για πρώτη φορά το 2022, με την αιολική και την ηλιακή ενέργεια να αντιπροσωπεύουν το 22,3% της συνολικής ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ, ενώ τo φυσικό αέριο αντιπροσώπευε το 20% και η ενέργεια από άνθρακα το 16%.
«Η αύξηση της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των πηγών ενέργειας με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετεωρολογίας (WMO), Πέτερι Τάαλας.
