Το 2021, χώρες από όλο τον κόσμο συμφώνησαν να μειώσουν σταδιακά τη χρήση άνθρακα, ούτως ώστε να συμβάλλουν στον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας. Το 2022, νέες μονάδες άνθρακα προστέθηκαν σε 14 χώρες, ενώ 8 χώρες ανακοίνωσαν νέα έργα, με το 92% των ανακοινώσεων να προέρχονται από την Κίνα.
Η καύση άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τσιμέντου, χάλυβα, καθώς και για άλλες χρήσεις, αυξήθηκε το 2022, παρά τις παγκόσμιες υποσχέσεις περί σταδιακής μείωσης του καυσίμου, το οποίο αποτελεί την κυριότερη πηγή αερίων του θερμοκηπίου που θερμαίνουν τον πλανήτη και ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα, σύμφωνα με μια προσφάτως δημοσιευμένη έκθεση.
Η έκθεση του οργανισμού “Global Energy Monitor”
Η προερχόμενη από την καύση άνθρακα ενέργεια αυξήθηκε κατά 19,5 γιγαβάτ (GW) πέρυσι -ενέργεια αρκετή για να φωτιστούν περίπου 15 εκατομμύρια σπίτια- με σχεδόν όλα τα νέα έργα άνθρακα να αφορούν την Κίνα, σύμφωνα με την έκθεση του “Global Energy Monitor”, ενός οργανισμού που παρακολουθεί διάφορα ενεργειακά έργα σε όλο τον κόσμο.
Αυτή η αύξηση κατά 1% έρχεται σε μια εποχή που ο κόσμος έχει αντιληφθεί την ανάγκη που υπάρχει να καταβληθούν προσπάθειες για την αποστασιοποίηση της ανθρωπότητας από την παραγωγή ενέργειας από μονάδες άνθρακα.
Σύμφωνα με την έκθεση, στο πλαίσιο των προσπαθειών αυτών, οι χώρες θα πρέπει να σταματήσουν να αξιοποιούν ενέργεια από μονάδες άνθρακα κατά 4,5 φορές ταχύτερα απ’ ό,τι το πράττουν επί του παρόντος, εάν είναι πράγματι επιθυμητή η επίτευξη των κλιματικών στόχων.
«Κούφιες» υποσχέσεις
Το 2021, χώρες απ’ όλο τον κόσμο υποσχέθηκαν να μειώσουν σταδιακά τη χρήση άνθρακα και να συμβάλλουν στην επίτευξη του στόχου για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5 βαθμούς Κελσίου (2,7 Φαρενάιτ). «Όσο περισσότερα νέα έργα άνθρακα τίθενται σε λειτουργία, τόσο πιο απότομες πρέπει να είναι οι περικοπές και οι δεσμεύσεις στο μέλλον», δήλωσε η Φλόρα Σαμπενουά, επικεφαλής συγγραφέας της έκθεσης και υπεύθυνη του έργου “Global Coal Plant Tracker” της GEM.
Νέες μονάδες άνθρακα προστέθηκαν σε 14 χώρες, ενώ 8 χώρες ανακοίνωσαν νέα έργα άνθρακα. Η Κίνα, η Ινδία, η Ινδονησία, η Τουρκία και η Ζιμπάμπουε είναι οι μόνες χώρες που όχι μόνο προσέθεσαν νέες μονάδες άνθρακα, αλλά ανακοίνωσαν και νέα έργα, με το 92% των ανακοινώσεων να προέρχονται από την Κίνα.
Αναλυτικότερα, η Κίνα προσέθεσε 26,8 γιγαβάτ, ενώ η Ινδία προσέθεσε περίπου 3,5 γιγαβάτ νέας παραγωγικής δυναμικότητας από άνθρακα στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης, η Κίνα αδειοδότησε σχεδόν 100 γιγαβάτ νέων έργων ηλεκτροπαραγωγής με άνθρακα, η κατασκευή των οποίων θα ξεκινήσεις πιθανότατα εντός του τρέχοντος έτους.
Οι χώρες που τήρησαν την υπόσχεσή τους
«Η μακροπρόθεσμη πορεία εξακολουθεί να είναι προς την καθαρή ενέργεια», δήλωσε ο Σαντάνου Σριβαστάβα, ενεργειακός αναλυτής του Ινστιτούτου Ενεργειακών Οικονομικών και Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης που εδρεύει στο Νέο Δελχί, προσθέτοντας ότι η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία οδήγησαν προσωρινά ορισμένα έθνη προς τα ορυκτά καύσιμα.
Στην Ευρώπη, όπου αφενός η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία σήμανε την έναρξη μιας προσπάθειας για αναζήτηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας και αφετέρου η ξηρασία κατέπνιξε την υδροηλεκτρική ενέργεια, σημειώθηκε μόνο μια πολύ μικρή αύξηση στη χρήση άνθρακα.
Άλλες χώρες όμως, κατάφεραν και κινήθηκαν προς την αντίθετη κατεύθυνση, τηρώντας την υπόσχεσή τους. Τον δρόμο έδειξαν οι ΗΠΑ, όπου υπήρξαν σημαντικές διακοπές λειτουργίας με αποτέλεσμα την απόσυρση 13,5 γιγαβάτ ισχύος από άνθρακα, αποτελώντας μία από τις συνολικά 17 χώρες που έθεσαν εργοστάσια εκτός λειτουργίας κατά το προηγούμενο έτος.
Με σχεδόν 2.500 εργοστάσια ανά τον πλανήτη, ο άνθρακας παραμένει η κυριότερη πηγή ηλεκτρισμού στον κόσμο, αφού χάρη στην καύση του παρήχθη το 36% του ηλεκτρισμού παγκοσμίως το 2022, όπως σημειώνεται και στην τέταρτη ετήσια έκθεση του “Ember” για την παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρισμού, “Global Electricity Review”, η οποία συντάχθηκε επί τη βάσει ανοικτών πηγών του τομέα παραγωγής σε 78 χώρες, που αντιπροσωπεύουν το 93% της παγκόσμιας ζήτησης. Το υπόλοιπο 64% της ηλεκτρικής ενέργειας παρήχθη από άλλα ορυκτά καύσιμα κι από πυρηνική ενέργεια, καθώς κι από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ).
Πώς θα επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι;
Προκειμένου να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι που τέθηκαν στη Συμφωνία του Παρισιού το 2015, οι μονάδες άνθρακα στις πλούσιες χώρες απαιτείται να αποσυρθούν έως το 2030, ενώ στις αναπτυσσόμενες χώρες οι αντίστοιχες μονάδες θα πρέπει να τεθούν εκτός λειτουργίας μέχρι και το 2040, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Επί της ουσίας, αυτό σημαίνει ότι περίπου 117 γιγαβάτ θα πρέπει να αποσύρονται ετησίως, αν και μόλις 26 γιγαβάτ αποσύρθηκαν το 2022.
Καθίσταται σαφές ότι με τον τρέχοντα ρυθμό η μετάβαση από τον άνθρακα σε άλλες πηγές ενέργειας δεν τελείται αρκετά γρήγορα ώστε να αποφευχθεί το κλιματικό χάος. Ο Σριβαστάβα ανέφερε ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι τα εκατομμύρια εργαζομένων στη βιομηχανία του άνθρακα και σε άλλες «βρώμικες» βιομηχανίες δεν θα μείνουν πίσω κατά τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, παρόλο που αυτό καθίσταται δυσκολότερο όσο περισσότερα έργα άνθρακα «κλειδώνουν». «Κάθε μέρα που καθυστερούμε τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, αυτό δε δυσχαιρένει μόνο την επίτευξη των κλιματικών στόχων, αλλά καθιστά και τη μετάβαση πιο δαπανηρή», τόνισε ο ενεργειακός αναλυτής.
Με πληροφορίες από arabnews.com
