Κάτι που πολλοί ενδεχομένως δεν γνωρίζουν είναι ότι κάθε στρώμα του κελύφους μιας χελώνας αντιστοιχεί σε ένα έτος ζωής. Αλλά, όπως άλλωστε τα περισσότερα -αν όχι όλα- τα ζώα, ούτε οι χελώνες μένουν ανεπηρέαστες από την ανθρώπινη δραστηριότητα, κι αυτό αποτυπώνεται στο κέλυφός τους.
Μια νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση PNAS Nexus έδειξε ότι στα κελύφη των χελωνών που διαβιούν κοντά σε περιοχές όπου έχουν πραγματοποιηθεί πυρηνικές δοκιμές, έχει αποτυπωθεί αυτή η ιστορία τους ως μέρη της περιοχής.
Στόχος της μελέτης ήταν να διερευνήσει τον τρόπο με τον οποίο το ουράνιο, ένα ραδιενεργό στοιχείο, συσσωρεύεται στο εξωτερικό κέλυφος των χελωνών που ζουν κοντά στις περιοχές όπου έχουν πραγματοποιηθεί πυρηνικές δοκιμές. Οι ερευνητές, αξιοποιώντας το γεγονός ότι κάθε στρώμα του κελύφους μιας χελώνας αντιστοιχεί σε ένα έτος ζωή της, μπόρεσαν να ανακαλύψουν τι συνέβη στο περιβάλλον όπου ζούσε.
Στο πλαίσιο της μελέτης εξετάσθηκαν συνολικά πέντε διαφορετικές χελώνες. Μία από αυτές προερχόταν από την ατόλη Enewetak και είχε συλλεχθεί το 1978. Η ατόλη Enewetak και η γειτονική της ατόλη Bikini, που βρίσκονται στον Ειρηνικό Ωκεανό, αποτέλεσαν τους τόπους όπου διενεργήθηκαν 67 πυρηνικές δοκιμές, με τις 43 από αυτές να έχουν γίνει στην Enewetak.
Παρότι η συγκεκριμένη χελώνα είχε πιθανώς ήδη αποβιώσει κατά τις δοκιμές, η μόλυνση του κελύφους της από ουράνιο ήταν εφικτό να παρατηρηθεί ακόμη και 20 χρόνια μετά το πέρας των δοκιμών. Αν και άλλοι παράγοντες, όπως η κατανάλωση μολυσμένων με ουράνιο φυκιών ή κάποια κληρονομική μόλυνση που υπήρχε στην ατόλη, είναι πιθανό να συνέβαλαν επίσης στην παρουσία ουρανίου στο κέλυφος της χελώνας.
Επιπλέον, οι ερευνητές εξέτασαν μια χελώνα που συλλέχθηκε το 1962 από το Oak Ridge στο Τενεσί των ΗΠΑ, όπου βρίσκεται μια πυρηνική εγκατάσταση παραγωγής και επεξεργασίας ουρανίου, που λειτουργεί από το 1943. Στη χελώνα αυτή ανιχνεύθηκαν συσσωρευμένα ραδιονουκλίδια, δηλαδή ραδιενεργά υλικά, τα οποία περιέχονταν σε προϊόντα αποβλήτων ουρανίου στην περιοχή.
Έπειτα από αυτές κι από άλλες παρατηρήσεις, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα ζώα μπορούν να συσσωρεύουν ραδιενεργά υλικά που προέρχονται τόσο από ανθρώπινες δραστηριότητες, όσο κι από το ίδιο το περιβάλλον.
Τα ζώα που ζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως οι χελώνες, μπορούν να καταγράψουν πληροφορίες αναφορικά με την ανθρώπινη δραστηριότητα που συνδέεται με παρελθοντικές πυρηνικές διεργασίες, καθώς και για τις συνθήκες του περιβάλλοντος, και να μεταδώσουν μελλοντικά τις πληροφορίες αυτές στους ερευνητές που θα τα εξετάσουν.
«Αναμένουμε ότι ο συνδυασμός αναλύσεων ιστορικά συλλεχθέντων και σύγχρονων δειγμάτων θα επεκτείνει σημαντικά τις ικανότητές μας να παρακολουθούμε το περιβάλλον, καθώς αυτές σχετίζονται με τρέχοντα ζητήματα πυρηνικής μόλυνσης», αναφέρεται χαρακτηριστικά στη μελέτη.
Με πληροφορίες από Guardian
