Aς είμαστε ειλικρινείς… Οι περισσότεροι άνθρωποι προτιμούν να μοιράζονται το κρεβάτι τους με τα ζωάκια τους και μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως το συναίσθημα είναι αμοιβαίο και για τους τετράποδους φίλους μας. 

Ενώ οι επαγγελματίες του ιατρικού κλάδου συνιστούσαν στο παρελθόν οι άνθρωποι να μην κοιμούνται με τα κατοικίδια τους, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η πρακτική αυτή μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις στη σωματική και συναισθηματική υγεία. 

Ποια είναι λοιπόν τα οφέλη και τα μειονεκτήματα του ύπνου με ένα κατοικίδιο; Η Sleep Foundation μας βοηθάει να τα εξετάσουμε. 

Πρέπει να αφήσω το κατοικίδιό μου να κοιμηθεί μαζί μου;

Η επιλογή να κοιμηθείτε με ένα ζώο είναι μια προσωπική απόφαση. Τα κατοικίδια ζώα προσφέρουν άνεση και ασφάλεια, αλλά μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα του ύπνου ή να προκαλέσουν αλλεργίες σε ορισμένους ανθρώπους. Το αν τα οφέλη υπερτερούν των κινδύνων εξαρτάται από εσάς, το κατοικίδιο ζώο σας και τις μοναδικές προτιμήσεις του τρόπου ζωής σας.

Η έρευνα δείχνει ότι το 56% των ανθρώπων κοιμούνται με ένα κατοικίδιο στο υπνοδωμάτιό τους, και σχεδόν το 35% των παιδιών μοιράζονται το κρεβάτι τους με ένα κατοικίδιο ζώο τη νύχτα. Ο κοινός ύπνος μπορεί ακόμη και να προτιμάται από το κατοικίδιό σας, με πάνω από το 86% των κουταβιών να επιλέγουν να κοιμούνται κοντά σε έναν άνθρωπο όταν έχουν την ευκαιρία.

Οφέλη του ύπνου με κατοικίδια

Η έρευνα και η υποκειμενική ανθρώπινη εμπειρία δείχνουν ότι ο ύπνος με ένα κατοικίδιο ζώο μπορεί να προσφέρει ποικίλα οφέλη.

Άνεση και ασφάλεια

Ορισμένοι άνθρωποι επιλέγουν ένα κατοικίδιο, ιδίως έναν σκύλο, για ασφάλεια και προστασία. Η ύπαρξη ενός σκύλου στο σπίτι μπορεί αντικειμενικά να αυξήσει την ασφάλεια, αποτρέποντας την εγκληματικότητα. 

Οι σκύλοι υπηρεσίας μπορούν επίσης να μεταδώσουν μια αίσθηση παρηγοριάς και ασφάλειας σε άτομα με διαταραχή μετατραυματικού στρες  όταν βιώνουν έναν εφιάλτη. Οι σκύλοι υπηρεσίας μετατραυματικού στρες είναι εκπαιδευμένοι να αναγνωρίζουν τα σωματικά σημάδια που υποδηλώνουν ότι ένα άτομο βλέπει εφιάλτη, ώστε να μπορούν να διακόψουν τον εφιάλτη ξυπνώντας το άτομο. Σε μια μελέτη σε βετεράνους με σκύλους υπηρεσίας μετατραυματικού στρες, το 57% δήλωσε ότι ο σκύλος τους βοήθησε να απαλύνουν τα προβλήματα των εφιαλτών τους.

Βελτιωμένη ψυχική υγεία

Πολλές μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα κατοικίδια ζώα έχουν γενικά θετική επίδραση όσον αφορά την ψυχική υγεία του ανθρώπου. Για πολλούς ανθρώπους που αντιμετωπίζουν μακροχρόνιες καταστάσεις ψυχικής υγείας, οι σκύλοι μπορούν να αποτελέσουν αναπόσπαστο μέρος ενός δικτύου υποστήριξης, ακόμη και αν δεν είναι επίσημοι σκύλοι υπηρεσίας.

Η κατοχή ενός κατοικίδιου μπορεί να μειώσει το άγχος και τη μοναξιά, να απαλύνει τα συμπτώματα των διαταραχών ψυχικής υγείας, να βοηθήσει στη ρύθμιση των συναισθημάτων και να προσθέσει στην αίσθηση του σκοπού και του νοήματος της ζωής. Η θετική αλληλεπίδραση με έναν σκύλο αυξάνει τα επίπεδα ωκυτοκίνης στους ενήλικες και μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης στα παιδιά. Η αυξημένη ωκυτοκίνη και τα μειωμένα επίπεδα κορτιζόλης συνδέονται με τη χαλάρωση και τη μείωση του στρες.

Πολλοί άνθρωποι ισχυρίζονται ότι ο ύπνος με το κατοικίδιό τους ωφελεί τον ύπνο τους και μια παλαιότερη μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι με κατοικίδια ζώα ήταν λιγότερο πιθανό να λάβουν φάρμακα για τον ύπνο σε σχέση με τους ανθρώπους που δεν έχουν κατοικίδια ζώα.

Βελτιωμένη ανοσία

Η παρουσία σκύλων ή γατών επηρεάζει σημαντικά τη σύνθεση των βακτηρίων που βρίσκονται σε ένα σπίτι, η οποία με τη σειρά της επηρεάζει την ανοσία των ανθρώπων που ζουν εκεί. Οι ερευνητές υποθέτουν ότι η έκθεση σε μια ποικιλία μικροοργανισμών ωφελεί την ανθρώπινη υγεία και ενισχύει την ανοσία, ενώ η έλλειψη ποικιλόμορφης έκθεσης μπορεί να ευθύνεται για την αύξηση των αλλεργιών και των αυτοάνοσων διαταραχών.

Προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι το χάιδεμα ενός σκύλου αυξάνει την ανοσολογική απόκριση, οπότε η στενή επαφή του κοινού χώρου ύπνου μπορεί να ωφελήσει το ανοσοποιητικό σύστημα περισσότερο από την απλή ύπαρξη ενός σκύλου στο σπίτι. Ωστόσο, χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να τεκμηριωθεί αυτός ο ισχυρισμός.

Τα ανοσοποιητικά πλεονεκτήματα που παρέχουν τα κατοικίδια ζώα είναι πιθανότατα ακόμη πιο ευεργετικά για τα παιδιά και τα βρέφη, καθώς έχουν αναπτυσσόμενο ανοσοποιητικό σύστημα. Έχει βρεθεί ότι η συμβίωση με μια γάτα κατά το πρώτο έτος της ζωής ενός ατόμου μειώνει στο μισό τον κίνδυνο να γίνει αλλεργικό στις γάτες μέχρι την ηλικία των 18 ετών.

Για τους άνδρες, η συμβίωση με έναν σκύλο κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής μειώνει ομοίως την πιθανότητα να γίνουν αλλεργικοί στους σκύλους. Η έκθεση σε δύο ή περισσότερους σκύλους ή γάτες κατά το πρώτο έτος της ζωής μπορεί επίσης να μειώσει την πιθανότητα ενός ατόμου να αναπτύξει άλλες αλλεργίες, όπως στα ακάρεα της σκόνης και στα αγκάθια.

Βελτιωμένη σωματική υγεία

Τα κατοικίδια ζώα αποδεδειγμένα βελτιώνουν την ανθρώπινη υγεία με πολλούς τρόπους, όπως η μείωση των επιπέδων χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων και η μείωση της αρτηριακής πίεσης. Η κατοχή σκύλου συσχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο θανάτου, πιθανότατα λόγω αυτών των θετικών επιδράσεων στο καρδιαγγειακό σύστημα. Οι πρώτες έρευνες για το θέμα αυτό διαπίστωσαν ότι το χάιδεμα των σκύλων μειώνει την αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό. Αν το άγγιγμα του κατοικίδιου ζώου σας είναι ένας άμεσος τρόπος για να αποκτήσετε αυτά τα οφέλη για την υγεία, το αγκάλιασμα. 

Κίνδυνοι του ύπνου με κατοικίδια

Παρόλο που ο ύπνος με κατοικίδια ζώα δίνει χαρά σε πολλούς ανθρώπους, ο ύπνος με ένα ζώο μπορεί να ενέχει κινδύνους για ορισμένους ανθρώπους.

Αλλεργίες

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκατομμύρια άνθρωποι που έχουν αλλεργίες στα κατοικίδια ζώα ζουν με ένα κατοικίδιο ζώο, ανεξάρτητα από αυτό. Ωστόσο, τα άτομα με αλλεργία στα κατοικίδια ζώα μπορεί να θέλουν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να κρατούν τα κατοικίδια ζώα μακριά από την κρεβατοκάμαρα, ακόμη και κατά τη διάρκεια της ημέρας, για να αποφύγουν την έκθεση σε τρίχες και τρίχωμα κατοικίδιων ζώων κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Παρόλο που η έκθεση σε κατοικίδια ζώα κατά τη βρεφική ηλικία καθιστά λιγότερο πιθανό το άτομο να αναπτύξει αλλεργία στα κατοικίδια ζώα, η έρευνα δείχνει ότι η απόκτηση κατοικίδιου ζώου για πρώτη φορά στην ενήλικη ζωή μπορεί να κάνει το άτομο πιο ευαίσθητο στα αλλεργιογόνα των κατοικίδιων ζώων. 

Η απόκτηση γάτας για πρώτη φορά στην ενήλικη ζωή βρέθηκε επίσης να σχετίζεται με έκζεμα, μια δερματική πάθηση που σχετίζεται με αλλεργίες. Εάν πιστεύετε ότι το κατοικίδιο ζώο σας μπορεί να προκαλεί συμπτώματα αλλεργίας, μπορεί να θελήσετε να επισκεφθείτε το γιατρό σας για να ζητήσετε ένα τεστ αλλεργίας. 

Έκθεση σε μικρόβια 

Το γεγονός ότι τα κατοικίδια φέρνουν περισσότερους μικροοργανισμούς στο σπίτι σας έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Από τη μία πλευρά, η έκθεση σε μεγαλύτερη ποικιλία βακτηρίων και άλλων μικροβίων μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος. Από την άλλη πλευρά, τα κατοικίδια ζώα μπορεί να φέρουν και επιβλαβή βακτήρια, ιούς και παράσιτα, θέτοντας τις οικογένειες με τις οποίες ζουν σε κίνδυνο για ζωονόσους. Οι ζωονόσοι, που ονομάζονται επίσης ζωονόσοι, είναι μολυσματικές ασθένειες που τα ζώα μεταδίδουν στον άνθρωπο. 

Οι άνθρωποι που είναι πιο επιρρεπείς σε λοιμώξεις, όσοι είναι ανοσοκατεσταλμένοι και όσοι έχουν ανοιχτή πληγή ίσως θα πρέπει να αποφεύγουν να κοιμούνται με κατοικίδια ζώα. Οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων θα πρέπει να σημειώσουν ότι το να επιτρέπουν στο κατοικίδιό τους να φιλάει ή να γλείφει το πρόσωπό τους αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων ασθενειών. 

Μειωμένη ποιότητα ύπνου

Το να επιτρέπετε σε ένα κατοικίδιο ζώο στο κρεβάτι τη νύχτα μπορεί να προκαλέσει διαταραχές του ύπνου σε ορισμένους ανθρώπους. Σε μια μελέτη, το 20% των ανθρώπων χαρακτήρισαν τα κατοικίδια ζώα τους ως ενοχλητικά όταν κοιμούνται στο ίδιο δωμάτιο με αυτά.

Οι άνθρωποι μπορεί επίσης να μην έχουν επίγνωση του αντίκτυπου ενός κατοικίδιου ζώου στον ύπνο τους. Όταν ένας σκύλος κινείται στο κρεβάτι, ο άνθρωπος που μοιράζεται το κρεβάτι είναι τρεις φορές πιο πιθανό να κινηθεί επίσης, παρόλο που μπορεί να μην το αντιληφθεί. Οι άνθρωποι είναι επίσης πάνω από τέσσερις φορές πιο πιθανό να είναι ξύπνιοι ενώ ο σκύλος με τον οποίο μοιράζονται το κρεβάτι είναι ενεργός.

Οι επιπτώσεις στην ποιότητα του ύπνου από το να μοιράζεστε το κρεβάτι με το σκύλο σας είναι πιθανότατα σχετικά ήπιες. Ωστόσο, αν θα θέλατε να ελαχιστοποιήσετε τις διαταραχές του ύπνου, οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι το να κοιμάται ο σκύλος σε άλλο σημείο της κρεβατοκάμαρας δεν επηρεάζει τον ύπνο στον ίδιο βαθμό.

Οι διαταραχές του ύπνου κατά την κοινή χρήση του κρεβατιού μπορεί να εξαρτώνται από το είδος του κατοικίδιου ζώου. Σε μια μελέτη, οι γυναίκες που μοιράζονταν το κρεβάτι τους με έναν σκύλο ανέφεραν λιγότερο διαταραγμένο ύπνο από εκείνες που μοιράζονταν το κρεβάτι τους με μια γάτα. Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε σύνδεση μεταξύ της κατοχής γάτας ως κατοικίδιο ζώο και τη μη λήψη των συνιστώμενων επτά ωρών ύπνου ανά νύχτα. Ωστόσο, χρειάζονται περισσότερες έρευνες προτού εξαχθεί το συμπέρασμα ότι οι γάτες διαταράσσουν περισσότερο τον ύπνο.

Δεδομένου ότι οι συνήθειες ύπνου των ζώων διαφέρουν από τις συνήθειες ύπνου του ανθρώπου, είναι λογικό ότι ο ύπνος με ένα ζώο συντροφιάς θα μπορούσε να προκαλέσει δυσαρμονία κατά καιρούς. Αν αισθάνεστε ότι το να μοιράζεστε το κρεβάτι με το κατοικίδιό σας διαταράσσει τον ύπνο σας, σκεφτείτε να ορίσετε ένα σημείο ύπνου για αυτά κοντά στο κρεβάτι σας ή έξω από το υπνοδωμάτιό σας.

Πιθανή επιθετικότητα

Τα δαγκώματα από το κατοικίδιο ζώο σας μπορούν να μεταδώσουν μόλυνση και να προκαλέσουν τραυματισμό, ενώ τα σκυλιά μπορεί να είναι πιο πιθανό να δαγκώσουν όταν ξυπνούν απότομα από τον ύπνο.

Μια μελέτη διαπίστωσε ότι το 6% των σκύλων που δάγκωσαν κάποιον κοιμόντουσαν ή ξεκουράζονταν αμέσως πριν από το δάγκωμα. Η έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι τα σκυλιά ήταν πιο πιθανό να δαγκώσουν κάποιον αν μπορούσαν να κινούνται ελεύθερα και να αλληλεπιδρούν με τους ανθρώπους χωρίς περιορισμούς.  

Τα παιδιά έχουν περισσότερες πιθανότητες από τους ενήλικες να υποστούν δάγκωμα από σκύλο που απαιτεί ιατρική φροντίδα. Αυτό μπορεί να οφείλεται στην αδυναμία ενός παιδιού να διαβάσει τα σημάδια φόβου ή επιθετικότητας ή επειδή είναι πιο πιθανό να πλησιάσουν πολύ κοντά στο πρόσωπο ενός σκύλου. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα παιδιά δεν μπορούν ποτέ να κοιμηθούν με έναν σκύλο, αλλά οι γονείς μπορεί να μην θέλουν να επιτρέπουν στα παιδιά να κοιμούνται με μεγάλα σκυλιά ή με σκυλιά που έχουν δείξει επιθετικότητα στο παρελθόν.

Συμβουλές για τον ύπνο με κατοικίδια

Εάν αποφασίσετε να κοιμηθείτε με το κατοικίδιό σας, αυτές οι συμβουλές μπορούν να βοηθήσουν την κοινή σας εμπειρία ύπνου να κυλήσει ομαλά.

• Χρησιμοποιήστε ένα στρώμα κατάλληλου μεγέθους
• Πλένετε τακτικά τα σεντόνια και τα κλινοσκεπάσματα
• Μην αμελείτε τις επισκέψεις σας στον κτηνίατρο
• Μην αφήνετε το κατοικίδιο ζώο να γλείφει το πρόσωπό σας
• Πηγαίνετε το κατοικίδιο ζώο σας βόλτα πριν από τον ύπνο
• Διατηρήστε μια σταθερή ρουτίνα κατά τον ύπνο

Παρόλο που οι συνήθειες ύπνου των ζώων συντροφιάς διαφέρουν από τις δικές μας, πολλοί άνθρωποι είναι σε θέση να μοιράζονται με επιτυχία το κρεβάτι με το κατοικίδιό τους κάνοντας κάποιες προσαρμογές.

Για να εξασφαλίσετε μια θετική εμπειρία ύπνου για όλα τα μέρη, να έχετε επίγνωση της θερμοκρασίας ή οποιωνδήποτε άλλων ενδείξεων που δείχνουν ότι το κατοικίδιο ζώο σας μπορεί να μην κοιμάται καλά. Τα μικρά παιδιά και τα μικρά κατοικίδια δεν πρέπει να μοιράζονται το κρεβάτι με άλλους, λόγω του κινδύνου τραυματισμού.