Το Κέντρο Ελέγχου Δηλητηριάσεων Ζώων (APCC) της Αμερικανικής Ένωσης για την Πρόληψη της Κακοποίησης των Ζώων (ASPCA) δημοσιεύει κάθε έτος έναν κατάλογο με τις τοξίνες που αναφέρθηκαν με την υψηλότερη συχνότητα εντός του έτους.

Σκοπός του μη κερδοσκοπικού οργανισμού μέσα από αυτήν την ετήσια δημοσίευση, όπως και με τους διάφορους οδηγούς και τις κατευθυντήριες γραμμές που κατά καιρούς παρέχει, είναι να προσφέρει ουσιώδεις πληροφορίες στους κηδεμόνες κατοικίδιων ζώων -ορισμένες φορές και σε κτηνιάτρους.

Τι είναι οι τοξίνες;

Προτού δούμε ποιές ήταν οι πιο συχνά αναφερόμενες τοξίνες σε κατοικίδια ζώα για το 2022, ας εξηγήσουμε συνοπτικά τι είναι οι τοξίνες. Σίγουρα έχετε ακούσει τον όρο, αλλά ας υπενθυμίσουμε ορισμένες βασικές πληροφορίες.

Οι τοξίνες είναι ουσίες που μπορούν να είναι επιβλαβείς για τους ζωντανούς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων φυσικά του ανθρώπου και των κατοικίδιων ζώων μας. Βρίσκονται στο περιβάλλον, σε ορισμένα τρόφιμα, ενώ μπορούν επίσης να παραχθούν κι από τον ίδιο τον οργανισμό. Το φάσμα επιδράσεων των τοξινών για τον οργανισμό είναι ευρύ. Μπορούν να προκαλέσουν από ήπιο ερεθισμό έως και θάνατο.

Οι περιβαλλοντικές τοξίνες προέρχονται από διάφορες πηγές και οφείλονται κυρίως στην ατμοσφαιρική ρύπανση, τη ρύπανση των υδάτων και την έκθεση σε χημικές ουσίες στους χώρους όπου κινούμαστε εμείς και τα κατοικίδιά μας. Με την πάροδο του χρόνου, οι τοξίνες συσσωρεύονται στο σώμα και επιδρούν αρνητικά στην υγεία, έχοντας επιβλαβείς επιπτώσεις σε διάφορα όργανα και συστήματα του οργανισμού.

Τοξίνες περιέχονται και σε ορισμένα τρόφιμα, τόσο ζωικά όσο και φυτικά. Επίσης, τοξίνες δημιουργεί και ο ίδιος ο οργανισμός όταν, για παράδειγμα, το συκώτι επεξεργάζεται φάρμακα ή χημικές ουσίες. Μέσα από τη διεργασία αυτή, διάφορες τοξίνες ενδέχεται να παράγονται ως υποπροϊόντα, τα οποία θα πρέπει στη συνέχεια να αποβληθούν από το σώμα. Τοξίνες παράγονται, επίσης, από το πεπτικό σύστημα ως υποπροϊόντα της διάσπασης της τροφής.

Παρότι οι οργανισμοί διαθέτουν τους δικούς τους μηχανισμούς για να αποβάλλουν τις τοξίνες, όταν εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα (το «υψηλά» καθορίζεται προφανώς ανάλογα με το είδος του οργανισμού, π.χ. η ίδια τοξίνη δεν θα είναι τοξική για τον άνθρωπο, τη γάτα και τον σκύλο στην ίδια ποσότητα) ή όταν απλώς τα φυσικά συστήματα αποβολής τους δεν λειτουργούν όπως θα έπρεπε (π.χ. λόγω κάποιας πάθησης) οι τοξίνες μπορούν να συσσωρευτούν στον οργανισμό και να προκαλέσουν διάφορα προβλήματα.

Εν ολίγοις, οι τοξίνες ναι μεν δεν είναι θεμιτές για τους οργανισμούς, αλλά εάν δεν ξεπερνώνται συγκεκριμένα όρια συγκεντρώσεων και δεδομένου ότι ο οργανισμός βρίσκεται σε μια γενικώς υγιή κατάσταση, δεν συνιστούν λόγο τεράστιας ανησυχίας, παρότι βρίσκονται παντού, γύρω μας και μέσα μας.

Ας δούμε, λοιπόν, ποιες είναι οι τοξίνες που αναφέρθηκαν συχνότερα στα κατοικίδια ζώα για το 2022, όπως αναφέρονται στον κατάλογο που δημοσιεύθηκε από το Κέντρο Ελέγχου Δηλητηριάσεων των Ζώων της ASPCA.

Οι 10 πιο συχνά αναφερόμενες τοξίνες για το 2022

1. Μη συνταγογραφούμενα φάρμακα (OTC). Κατατάσσονται ως η πρώτη κορυφαία τοξίνη για πέμπτη συνεχή χρονιά. Η ιβουπροφαίνη, η ακεταμινοφαίνη, τα φάρμακα για το κρυολόγημα και τη γρίπη, καθώς και οι βιταμίνες και τα συμπληρώματα διατροφής, όπως και οι αλοιφές που προορίζονται για εντριβή στις αρθρώσεις, εμπίπτουν σ’ αυτή την κατηγορία.

2. Ανθρώπινα τρόφιμα. Ιδίως τα σταφύλια, οι σταφίδες, η ξυλιτόλη, τα κρεμμύδια, το σκόρδο, οι μπάρες πρωτεΐνης και άλλα παρόμοια σνακ μπορούν να αποβούν μοιραία για τα κατοικίδια ζώα. Να είστε σε εγρήγορση για οποιαδήποτε ανθρώπινη τροφή μπορεί να βρίσκεται στο περιβάλλον τους. Αποτρέψτε με όποιον τρόπο είναι δυνατό την περίπτωση να φτάσουν μια τέτοια τροφή και να την καταναλώσουν.

3. Ανθρώπινα συνταγογραφούμενα φάρμακα. Σε αυτά συγκαταλέγονται τα αντικαταθλιπτικά, τα αντισπασμωδικά και τα φάρμακα για την καρδιά. Για να αποτρέψετε την κατανάλωσή τους από το κατοικίδιό σας, απλώς φροντίστε τα φάρμακα να βρίσκονται πάντοτε σε κάποιο κλειστό ντουλάπι στο οποίο δεν υπάρχει τρόπος να έχουν πρόσβαση.

4. Σοκολάτα. Αν και νόστιμη για τους ανθρώπους, μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα στους σκύλους. Φροντίστε να κρατάτε τα γλυκά σας μακριά από τα ζώα.

5. Ανθοδέσμες και φυτά. Τόσο αυτά σε εσωτερικούς όσο και εκείνα σε εξωτερικούς χώρους, μπορούν να αποτελέσουν απειλή για τους τετράποδους φίλους μας, γι’ αυτό φροντίστε να ενημερωθείτε σχετικά με το ποιά φυτά είναι τοξικά για τα κατοικίδια ζώα και ποια όχι, προτού τοποθετήσετε ένα νέο φυτό στο σπίτι ή στον κήπο σας.

6. Οικιακά τοξικά προϊόντα. Σε αυτά περιλαμβάνονται προϊόντα καθαρισμού, ομορφιάς και επισκευής του σπιτιού. Είναι όλα εξαιρετικά επικίνδυνα για τα κατοικίδια ζώα. Κρατήστε τα αντικείμενα αυτά σε ντουλάπια και συρτάρια που δεν μπορεί να φτάσει το κατοικίδιό σας.

7. Κτηνιατρικά προϊόντα, όπως τα μασώμενα φάρμακα, είναι συνήθως εξαιρετικά νόστιμα για τα κατοικίδια ζώα, πράγμα που σημαίνει ότι μόλις τα δοκιμάσουν, μπορεί να προσπαθήσουν να καταναλώσουν όσα έχουν μπροστά τους. Βεβαιωθείτε ότι, ακόμη κι αν το θέλουν, δε θα μπορούν να το κάνουν!

8. Τρωκτικοκτόνα. Είναι πολύ συνηθισμένα κατά τους χειμερινούς μήνες, όταν τα τρωκτικά, όπως τα ποντίκια και οι αρουραίοι, πλησιάζουν τις ανθρώπινες οικίες αναζητώντας ζεστασιά. Τα συστατικά που κάνουν τα τρωκτικοκτόνα τόσο ελκυστικά στα τρωκτικά, έχουν την ίδια επίδραση στις γάτες και τους σκύλους. Εάν το κατοικίδιό σας καταπιεί τρωκτικοκτόνο, μπορεί να εμφανίσει πολύ σοβαρά συμπτώματα, όπως αιμορραγία, νεφρική ανεπάρκεια και επιληπτικές κρίσεις, ή στη χειρότερη περίπτωση να οδηγηθεί ακόμη και στον θάνατο.

9. Εντομοκτόνα. Τα δολώματα μυρμηγκιών, τα σπρέι για έντομα και άλλα προϊόντα που προορίζονται για χρήση στην αυλή, μπορούν να δελεάσουν τα κατοικίδια με τον ίδιο τρόπο που δελεάζουν και τα έντομα. Αναζητήστε προϊόντα που «κάνουν τη δουλειά» και είναι συγχρόνως ασφαλή για κατοικίδια ζώα.

10. Ψυχαγωγικά ναρκωτικά. Με γνωστότερη εξ αυτών τη μαριχουάνα, τα ψυχαγωγικά ναρκωτικά εντάχθηκαν φέτος για πρώτη φορά στη λίστα με τις ουσίες που ανιχνεύθηκαν περισσότερο σε κατοικίδια ζώα. Η κατάποση προϊόντων μαριχουάνας μπορεί να προκαλέσει μεταξύ άλλων λήθαργο, κατάθλιψη, καταστολή, έλλειψη συντονισμού, ενώ σε σοβαρότερες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει μείωση της θερμοκρασίας του σώματος, αλλαγές στον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση, ακόμη και πνευμονία. Όλα τα προϊόντα που περιέχουν THC (τετραϋδροκανναβινόλη), συμπεριλαμβανομένων των εδώδιμων προϊόντων, θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να τοποθετούνται μακριά από χώρους που έχουν πρόσβαση τα ζώα.

Συμπέρασμα

Έχοντας παραθέσει πλέον τις πιο συχνά εμφανιζόμενες τοξίνες στα κατοικίδια ζώα για το περασμένο έτος, αντιλαμβανόμαστε ότι ακόμη και προϊόντα που θεωρούμε ότι τα ζωάκια μας δεν έχουν λόγο να πλησιάσουν, μπορούν να προκαλέσουν την περιέργειά τους, το καθένα για διαφορετικό λόγο, οδηγώντας σε πληθώρα προβλημάτων, άλλοτε ηπιότερων κι άλλοτε εντονότερων.

Όταν είμαστε ενήμεροι για το ποιά από αυτά μπορούν να προσελκύσουν τα κατοικίδια και να τους προκαλέσουν πρόβλημα μετά την κατανάλωση, η λύση είναι πάντα η ίδια: φροντίζουμε όλα όσα αναφέρονται παραπάνω να μην βρίσκονται σε χώρους ελεύθερης πρόσβασης για τα κατοικίδιά μας ή ξεχασμένα στο πάτωμα, ενώ όσον αφορά τα προϊόντα που προορίζονται για χρήση στον κήπο φροντίζουμε να ενημερωνόμαστε σχετικά με το αν είναι επιβλαβή για τα κατοικίδια. Η πρόληψη είναι πάντοτε προτιμότερη από την αντιμετώπιση οποιουδήποτε προβλήματος και η ισχυρότερη βάση για την πρόληψη είναι η ενημέρωση.

Τα ατυχήματα συμβαίνουν, ποτέ δε μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα του να «πάει κάτι στραβά», αλλά πάντα υπάρχουν τρόποι να ελαχιστοποιηθεί. Το pet-in.gr βρίσκει εξαιρετικά χρήσιμες και κατατοπιστικές τις πληροφορίες που παραθέτει η ASPCA και ελπίζουμε ότι θα ληφθούν υπ’ όψιν, προκειμένου να κρατήσετε υγιές και χαρούμενο το κατοικίδιό σας και το κεφάλι σας ελεύθερο από προβλήματα!

Πηγή: ASPCA